رویکرد ساختاری در تحلیل شاخص‌های بازآفرینی پایدار بافت های ناکارآمد میانی شهری (مطالعه موردی: شهر رشت)

بیان  مسئله: بافت‌های ناکارآمد میانی شهرها که به‌عنوان بافت‌های فرسوده هم شناخته می‌شوند، یکی از معضلات و موانع اصلی توسعه پایدار بزرگ‌شهرها و کلان‌شهرهای کشورمان به حساب می‌آیند. شهر رشت نیز از این قاعده مستثنا نیست و با‌وجود به‌کارگیری رویکرد بازآفرینی شهری در چند سال اخیر که هنوز فرایندی ناقص و در نطفه است، نیازمند تکامل آن با نگاه علمی‌تر و کاراتر و در نظر داشتن چارچوب‌های شناختی و کاربردی است. هدف: پژوهش حاضر اهداف تبیین شاخص‌های بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارآمد میانی شهری، و رتبه‌بندی و  تحلیل ساختاری شاخص‌های مربوط به شهر رشت را دنبال می‌نماید. روش:بدین منظور ابتدا پرسشنامه‌ دلفی برآمده از مطالعات اسنادی و نظری، با شاخص‌‌های پیشنهادی بازآفرینی پایدار بافت‌های ناکارامد میانی جهت طوفان ذهنی، به‌ 8 تن از کارشناسان و نخبگان حوزه شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری برای شناسایی اولیه شاخص‌ها ارائه گردید و در فاز دوم دلفی، اجماع نظر توسط کارشناسان صورت گرفت. سپس بر اساس روش تحلیل ساختاری و با معیار قرار دادن شهر رشت به عنوان بستر شکل‌گیری این شاخص‌ها، تحلیل‌ها بر اساس موقعیت شاخص‌ها در نمودار تاثیرپذیری تاثیرگذاری از طریق نرم افزار توصیفی – تحلیلی میک‌ مک، انجام گرفت. یافته‌ها: 68  شاخص برگزیده در 6 زمینه: 1.کالبدی – فضایی؛ 2.خدماتی – کارکردی؛ 3.توسعه اقتصادی؛ 4.توسعه اجتماعی؛ 5.توسعه فرهنگی؛ 6.حفاظت از محیط‌زیست؛ می‌باشند. پس از آن 63 شاخص از طریق تجزیه و تحلیل نرم افزار میک مک مورد رتبه‌بندی و تحلیل قرار گرفتند. نتیجه­ گیری: بر اساس ماتریس تاثیرگذاری تاثیرپذیری، برترین شاخص‌های زمینه‌های شش‌گانه از متغیرهای تاثیرگذار شامل دو شاخص، «میزان اختلاط کاربری» در زمینه کارکردی–خدماتی و «میزان رشد تولید انرژی‌های تجدیدپذیر» ‌در زمینه زیست‌محیطی بوده و از متغیرهای ریسک، شاخص‌های «میزان رشد کیفی خدمات ایمنی» در زمینه کالبدی – فضایی، «وضعیت بازآفرینی مراکز محله» در زمینه اقتصادی، «میزان توسعه فعالیت مراکز فرهنگی» در زمینه فرهنگی، و «میزان مشارکت‌های مردمی در فرایند بازآفرینی» در زمینه اجتماعی، رتبه‌ نخست را به‌دست آورده‌اند.

Structural Approach in Analyzing the Indicators of Sustainable Regeneration of Dysfunctional Inner City Textures Case Study: Rasht City

Background: The dysfunctional inner city texture of cities, also known as wornout textures, are one of the main problems and obstacles to the sustainable development of our country’s metropolises and metropolises. The city of Rasht is no exception to this rule, and despite the use of the urban regeneration approach in recent years, which is still an incomplete process in the sperm, it needs to evolve with a more scientific and efficient view and considering cognitive and practical frameworks. Objectives: For this purpose, the present study aims to explain the indicators of sustainable regeneration of dysfunctional inner city textures, and the ranking and structural analysis of indicators related to the city of Rasht. Methodology: In terms of practical purpose, this research is descriptive (describing the required variables and indicators), evolutionary (to be on the path of sustainable urban development), and analytical (with structural analysis of indicators). In order to identify and explain, after presenting Delphi questionnaire in the first phase with the proposed indicators to 8 experts and continuing the process of the questionnaire in the second phase, the indicators were selected and through structural analysis method considering Rasht city as the platform and center for forming the indicators. Results: 68 indicators  has been selected in 6 fields: 1. Physicalspatial; 2. Service functional; 3. Economic development; 4. Social development; 5. Cultural development; 6. Environmental protection. After that, 63 indicators were ranked and analyzed through Mic Mac software analysis. Conclusion: Based on the impacteffectiveness matrix, the top six indicators of the influential contexts include two variables, the &rate of user mix& in the functionalservice field and the &growth rate of renewable energy production& in the field of environmental and risk indicators included ”the rate of Quality growth of safety services ” in the physicalspatial field and &the regeneration of neighborhood center status& in the economic field,  and & the rate of cultural activity development& in the cultural field, and &people’s participation in the regeneration process& in the social field have gained the first rank.