کاوش ضرباهنگ زندگی روزانه در ساماندهی مصرف فضای شهری (مورد پژوهی: پیاده راه شهر رشت)

بیان مساله: مخمصۀ تولید فضاهای تهی با تلاش نیروهای فرادست برای قبضۀ فضا شدت بیشتری یافته و پاسخ بدین مسئله، نیازمند راهکاری خلاقانه است. محدودۀ پژوهش (پیاده‏راه شهر رشت) ازجمله فضاهای شهری در کشور است که از دیرباز تاکنون، شاهد فرآیندهای تولید و بازتولید آمرانۀ فضا بوده است. در مقابل، پاسخ خلاقانه در شیوه ‏های مصرف فضا از سوی مردم یافت می‏شود. هدف: هدف این پژوهش یافتن چگونگی بهره‏گیری از ضرباهنگ‏کاوی برای ساماندهی بهتر مصرف فضا است تا با کاوش ضرباهنگ‏های زندگی روزانه در فضای شهری، به تعدیل نگاه تخصص‏گرایی کمک و همچنین، مقاومت خلاقانۀ مردم در مصرف فضا و اعمال نظم خودخواسته و متناسب با زندگی روزانه بهتر درک شود. روش:با رجوع به شاکلۀ مفهومی جدل سه‏سویه، برای بررسی تاثیر سه مولفۀ اقلیم فرهنگ قدرت انتظام‏بخش بر ضرباهنگ‏های فضای دریافته پنداشته زیسته، از روش پیش‏روندهپس‏رونده و شامل دو راستا، یعنی پیچیدگی عمودی فضا و افقی فضا، بهره گرفته شد. برای مطالعۀ پیچیدگی عمودی، به تاریخ فضای شهر رشت مراجعه و از روش مطالعات اسنادی و تحلیل آن‏ها به صورت سند گزینی، تحلیل اسناد و مداقه استفاده شد. در مطالعۀ پیچیدگی افقی، به ضرباهنگ‏های مختلف محدودۀ موردپژوهش در بازۀ زمانی معین پرداخته و تلاش شد تا فعالیت‏های گروه‏های مختلف مصرف‏کنندگان فضا از طریق پژوهش میدانی (مشاهده با روش ساده و غیرمداخله‏گر) و روش توصیفی مطالعه شود. سپس، با استفاده از رویکرد ترکیبی و طرح همسوسازی، نتایج حاصل از مطالعۀ هر سطح، در تفسیری کلی ادغام گردید. یافته‌ها: یافته‏ های ضرب اهنگ‏کاوی در پیاده‏راه شهر رشت نشان داد که حضور همزمان و هماهنگ چندین ضرب اهنگ، حاصل هماهنگی آیین‏های قدرت با چرخه‏های اقلیمی و فرهنگی در فضای موردپژوهش است که موجب شده تا این فضای عمومی یا همان فضای بازنمایی، به رغم طراحی آمرانۀ خود، فضایی برای سازش‏ و ائتلاف باشد که به شکلی خودانگیخته، به نمایش زمان مردم و ضرب اهنگ‏های حضور آنان اختصاص یافته است. نتیجه گیری: اقلیم و فرهنگ نقش مهمی در تولید ضرب اهنگ‏های ماندگار در فضا دارند. از این رو، به رغم تلاش قدرت برای یکدست سازی فضا، همچنان، ضرباهنگ‏های پرشوری در فضای موردمطالعه جریان دارد.

Using the RhythmAnalysis of the Daily Life in Organizing the Consumption of the Urban Space (Case Study: Pedestrian Path of Rasht)

ackground: The problem of producing empty spaces has been intensified with the efforts of the superior forces to preempt the space, and the resolution of this problem requires a creative solution. The research area (pedestrian path of Rasht) is one of the urban spaces in the country that has witnessed the processes of preemptory production and reproduction of space from a long time ago until now. In return, the creative solution is in people’s modes of consumption of the space.Objectives: The purpose of this study was finding out how to use rhythmanalysis to better regulate the space consumption, in order to modify the viewpoint of professionalism. Rhythmanalysis of the daily life in urban spaces helps to understand the creative resistance of people in consuming the space and their practice of the deliberate order relevant to the daily life.Methodology: Referring to the conceptual framework of the trialectics of spatiality, the impact of the three components of the climatecultureregulated power on the rhythms of the perceivedconceivedlived space was studied, based on the progressiveregressive method. The research included two directions, namely studying the vertical and horizontal complexity of the space. To study the horizontal complexity of the space, the history of the Rasht space was referred to using the documentary study and their analysis through the document selection and analysis and their scrutiny. To study the horizontal complexity, the different rhythms of the research area was considered and it was tried to study the activities of the different groups of the space consumers using the field research (observation through a simple and noninterventional method) and the descriptive method. Then, using the mixed methods approach and the triangulation design, the results of studying each level were integrated into a general interpretation.Results: Findings of the rhythmanalysis of the pedestrian path of Rasht showed that the simultaneous and harmonious presence of the multiple rhythms is the result of the harmony between the rituals of the power and the climatic and cultural cycles in the study area, so that this public space or simply put, the representation space, in spite of its preemptory design, to be a  space for compromising and coalition that is spontaneously dedicated to showing people’s  time and the rhythms of their presence.Conclusion: Climate and culture play an important role in producing the lasting rhythms in space. So, despite the power’s efforts to unify the space, there are still passionate rhythms in the study area.