سنجش ارزشهای ایرانی اسلامی و انسانی در ادوار دگردیسی شهر از بافت سنتی به مدرن و شیوه حفظ آن در شهرهای آینده

بیان مساله: شهرها در حال تحول هستند. تغییرات در شهرها متناسب زمان و تکنولوژی می تواند نقش ارزش های انسانی را در آن تقویت یا تضعیف نمایند، لذا شناختن دگردیسی و ارزش های اسلامی و انسانی در آن، اهمیت می یابد. تا کنون تلاش هایی برای گونه شناسی سیر تحولات انجام شده که در این مطالعات توجهی به سنجش هویت اسلامی و ارزش های انسانی در این ادوار نشده است. هدف: پژوهش پیش رو میزان تحقق ارزش های انسانی و اصول شهر اسلامی را در سیر دگردیسی شهرها از بافت سنتی به مدرن را بررسی می کند. هدف این است تا سیر نامبرده شده را در ایران و غرب مقایسه نماید و با بررسی اصول و شاخص های شهر اسلامی و ارزش های انسانی نهفته در آن، اهمیت هریک از شاخص ها را در این سیر دنبال نماید. در نهایت نیز برای حفظ آن در شهرهای آینده، راهکارهای کلی ذکر نماید. روش:ضمن استفاده از روش استدلالی، پس از بررسی ویژگی ادوار دگردیسی شهرها و شاخص های ارزش انسانی در تعاریف شهری، با استفاده از روش دلفی در دو راند، نظر صاحب نظران (10 نفر متخصص (با توجه به نظریه هوگراث، کلایتون و بسیاری از دیگر نظریه پردازان که به تعداد 5 تا 12 متخصص اشاره می کنند)) در ارتباط با میزان تحقق هر یک از اصول ارزش های انسانی و شهر اسلامی در ادوار دگردیسی، مورد سنجش قرار گرفته است. یافته‌ها و نتیجه : یافته ها و تحلیل موارد مستخرج از تکنیک دلفی نشان می دهد که مفاهیمی نظیر طبیعت محوری، خدا محوری، جامعه محوری (اجتماع پذیری) و همچنین اقتصاد، در سیر دگردیسی بیان شده حبیبی و در شهرهای متاخر فراموش شده و تنها برخی مفاهیم مانند جامعه محوری (ارتباطات جهانی) پررنگ تر شده است. لذا در بخش انتهایی مقاله با توجه به فرصت ها و تهدیدها در سیر دگردیسی، به ارائه راهکارهایی کلی جهت ارتقا ارزش های انسانی و حفظ هویت ایرانی اسلامی، در شهرهای آتی پرداخته شده است.

Assessment of Iranian Islamic and Human Values in the Periods of Transformation of the City from Traditional To Modern Fabric and the Method of Preserving It in the Future Cities

Background: Cities are evolving. Changes in the cities in a way appropriate to time and technology could reinforce or weaken the role of human values in it, so it is important to recognize the transformation and its Islamic and human values. To date, there have been some attempt to typify the developmental trend. However, no attention has been paid to measuring the Islamic identity and the human values in this period. Objectives: The current research examined whether or not the human values and principles of the Islamic city are fulfilled in the transformation of the cities from the traditional to the modern fabric. The aim was to compare the mentioned trend in Iran and the west. Through studying the principles and indicators of the Islamic city and the human values hidden in it, the importance of each of the indicators in this trend would be followed. Finally, the general strategies for preserving it in the future cities would be mentioned. Method: Using the reasoning method, and after examining the characteristics of the periods of transformation of the cities and human value indicators in the urban definitions, the Delphi method was used at two rounds. Using Delphi method, the opinion of 10 experts (According to Hogarth’s theory, Clayton and many other theorists that offer 5 – 12 experts)) has been taken in relation to the extent to which each of the principles of the human values and the Islamic city has been fulfilled during the transformation periods. Result and Conclusion: Findings and analysis of the cases derived from the Delphi technique showed that the concepts such as naturecentered, Godcentered, communitycentered (core community) as well as economical, have been forgotten in Habibi’s mentioned transformation trend and in the forgotten later cities, and only some concepts such as the communitycentered (global communication) has become bolder. Therefore, in the final part of the paper, considering the opportunities and threats in the process of transformation, we have presented general strategies for promoting the human values and preserving the Islamic Iranian identity in the future cities.