نقش فضا و کالبد در تحقق شهر خلاق ایرانی – اسلامی

شهر خلاق مرکز نوآوری، فناوری و تبدیل ایده به ثروت است. شهر خلاق مفهومی عمیق با دامنه تاثیرگذاری بالا و بر کلیه‌ جنبه ها و ابعاد شهری تاثیرگذار است و از آن ها تاثیر می پذیرد. یکی از ابعاد تاثیرپذیر،  بعد محیطی و مکانی شهر است، بدین معنا که ساختار کالبدی شهر بایستی طوری باشد که جاذب افراد و تسهیل کننده شرایط زندگی آنان باشد. در این صورت شهر محیطی مطلوب برای زندگی طبقه خلاق خواهد شد. برای سنجش میزان خلاقیت شهرها، شاخص های مختلفی ارائه‌شده است که در تمامی آن ها به کالبد و محیط شهری از یک‌سو و شرایط اجتماعی، فرهنگی جامعه از سوی دیگر تاکید شده است.هدف این پژوهش شناسایی نقش کالبد و فضا در شکل گیری شهر خلاق ایرانی– اسلامی می باشد. برای این منظور با بهره گیری از دیدگاه‌های طلاب و اساتید علوم دینی به شناسایی آن دسته از عوامل کالبدی فضایی که می‌تواند زمینه تحقق شهر خلاق ایرانی اسلامی را در شهرهای ما فراهم کند، پرداخته‌ایم. این تحقیق مبتنی بر 230 پرسشنامه پنج گزینه‌ای لیکرت و مصاحبه عمیق می‌باشد که توسط طلاب علوم دینی در حوزه علمیه اصفهان تکمیل شده است. داده‌های به دست آمده با بهره گیری از تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل محتوا  در چهار دسته حقوق شهروندی زنان، گردشگری و ارتباطات، توسعه مراکز جدید، حمل‌ونقل و ترافیک مورد تجزیه ‌و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که 1) کالبد و محیط شهر خلاق می‌تواند حافظ حقوق بانوان و مناسب حضور آنان در محیط شهر باشد؛ 2) استقرار مراکز تفریحی و گردشگری متنوع و همراه با بهره گیری از فرصت ها و پتانسیل های تاریخی سبب تقویت صنعت گردشگری و جذب طبقه خلاق می‌شود؛3) توسعه و پراکنش مناسب مراکز علمی پژوهشی نقش مهمی در تحقق شهر خلاق ایفا می‌کنند و 4) سیستم حمل ونقل و شبکه ی ارتباطی پایدار به عنوان بخش لاینفک کالبد شهری می‌باشد.