نقش مولفه‌های عملکردی معماری فضاهای آموزشی در اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان (موردپژوهی: دبیرستان‌های دخترانه شیراز)

اضطراب اجتماعی از معضلاتی است که افراد در سنین نوجوانی با آن درگیر می‌شوند. با توجه به اینکه نوجوانان ساعات زیادی از زندگی خود را در مدارس سپری می‌کنند، مطابق با علم روان‌شناسی محیط، معماری مدارسشان تاثیر بسیار زیادی در وضعیت روحی و رفتاری آن‌ها خواهد داشت. از طرفی، با توجه به اهمیت مطالعات بین رشته‌ای در سال‌های اخیر، تلفیق مسائل روحی و روانی افراد با معماری فضاهای ساخته شده حائز اهمیت است. پژوهش پیش رو با هدف بررسی نقش معماری فضاهای آموزشی در اضطراب اجتماعی نوجوانان و تعیین نمودن تاثیرگذارترین مولفه معماری فضاهای آموزشی در اضطراب اجتماعی نوجوانان و با بررسی دبیرستان‌های دخترانه شیراز انجام شده است تا نگاهی جدید به موضوع طراحی فضاهای آموزشی صورت گیرد. روش به‌کار گرفته شده در پژوهش حاضر، توصیفی- تحلیلی از نوع کاربردی و کیفی- کمی بوده که با روش گردآوری اطلاعات به‌صورت مطالعات کتابخانه‌ای و میدانی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در بخش مطالعات کتابخانه‌ای شامل پژوهش‌ها و کتب مرتبط با موضوع و در بخش میدانی شامل مشاهده فردی از مدارس، توزیع پرسش‌نامه محقق ساخته معماری فضاهای آموزشی و پرسش‌نامه اضطراب اجتماعی جرابک بوده است. تحلیل پرسش‌نامه‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss انجام شده و با نتایج حاصل از مشاهده مقایسه شده‌ است. یافته‌ها حاکی از آن است که بین ویژگی‌های معماری مدارس و اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان رابطه معکوس برقرار است و هرچه میزان توجه به مولفه عملکردی معماری مدارس بیش‌تر باشد، اضطراب اجتماعی نوجوانان، بیش‌تر کاهش خواهد یافت.

the role of functional components of educational space architecture in students’ social anxiety (case study: shiraz girls’ high schools)

given that human beings attending in public spaces and engage in social behaviors and social interactions, their proper functioning in society is very important. social anxiety is one of the problems that people face in adolescence. adolescents are at a critical age and it is essential that they grow up to be able to engage in appropriate social behaviors. due to that adolescents spend many hours of their lives in schools, according to the science of environmental psychology, the architecture of their schools will have a great impact on their mental and behavioral status. therefore, the present study aimed to investigate the role of educational space architecture in adolescents' social anxiety and to determine the most effective architectural components of educational spaces in adolescents' social anxiety and has been done by studying the architecture of shiraz girls' high schools to take a new look at the design of educational spaces. the method used in the present research is descriptive-analytical was applied and qualitative-quantitative type which has been done by data collection method in the form of library and field studies. data collection tools in the library studies section included research and books related to the subject and in the field section included individual observation of schools, distribution of a researcher-made questionnaire about the architecture of educational spaces and jarabek social anxiety questionnaire. questionnaires were analyzed using spss software and compared with the results of the observation. there is an inverse relationship between school architecture features and students 'social anxiety.