مطالعه ی تطبیقی مولفه های کالبدی پایداری اجتماعی در محلات قدیم و جدید شهری (مطالعه موردی: شهر قدیم و جدید هشتگرد)

یکی از ابعاد مهم توسعه پایدار، پایداری اجتماعی است. در واقع می‌توان این‌گونه بیان کرد که توسعه پایدار، برخاسته از پایداری اجتماعی است. با توجه به پیچیدگی مسائل شهری دوران معاصر، توجه به جنبه‌های اجتماعی محلات شهری ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. زمانی که این عوامل در یک محله از بین روند، پایداری اجتماعی محله را به مخاطره می‌اندازند؛ به‌ گونه ای که در محلات مسکونی جدید، اکثر ویژگی‌های موجود در محلات قدیم از بین رفته و همزیستی‌های اجتماعی و اقتصادی مردم، جایگزین همنشینی‌های قومی – مذهبی و همگونی‌های کلیه شئون زندگی اجتماعی شده است. لذا هدف از پژوهش حاضر، شناخت و ارزیابی کمی مولفه‌های پایداری اجتماعی به ‌صورت تطبیقی در محلات قدیم و جدید شهر هشتگرد است. روش تحقیق مورد استفاده از نوع توصیفی – تحلیلی است. در گردآوری اطلاعات نیز در مرحله اول با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی شناخت معیارها حاصل شد. در مرحله دوم نیز به‌ صورت میدانی، محدوده‌های مورد مطالعه با استفاده از معیارهای به ‌دست ‌آمده مورد ارزیابی قرار گرفت. برای شناخت معیارهای اساسی در این تحقیق از روش دلفی فازی و برای ارزیابی و اولویت‌بندی شاخص‌های ارائه‌شده و ارزیابی جامعه مورد مطالعه، تکنیک تحلیل شبکه به کار گرفته‌ شده است. با استفاده از روش دلفی فازی، پنج معیار از هفت معیار مورد مطالعه شامل: فعالیت پذیری ، هویت مندی ، امنیت ، عدالت فضایی و انسجام کالبدی و فضایی به‌عنوان معیارهای اساسی انتخاب شدند. نتایج حاصل تحلیل شبکه نشان داد که معیارهای تنوع فعالیتی با وزن (0.139)، نشانه‌های شهری با وزن (0.107)دارای بیشترین اهمیت در دست یابی به پایداری اجتماعی از دیدگاه خبرگان بودند.

A comparative study of the physical components of social sustainability in old and new towns: the case of Hashtgerd

One of the important dimensions of sustainable development is social sustainability. Indeed, it can be argued that sustainable development derives from social sustainability. Given the complexity of contemporary urban issues, attention to social aspects of urban neighborhoods is indispensable. When these factors disappear in a neighborhood, the social stability of the neighborhood is compromised; in new neighborhoods, most of the features of old neighborhoods have disappeared and the social and economic coexistence of people is replaced by ethnicreligious affiliations and the homogeneity of all have become social life. Therefore, the purpose of this study was to identify and evaluate quantitatively the components of social sustainability in the old and new neighborhoods of Hashtgerd in a comparative way. The research method used is descriptiveanalytic. In the collection of information, in the first stage, Criteria were established by using library and documentary studies. In the second stage, as a field study, the studied areas were evaluated using the obtained criteria. Fuzzy Delphi method has been used to understand the fundamental criteria in this research and the Network Analysis technique has been used to evaluate and prioritize the provided indicators and evaluate the community surveyed. Using the Fuzzy Delphi method, five criteria out of seven criteria including activity, identity, security, spatial justice and physical and spatial coherence were selected as the basic criteria. The results of the network analysis indicated that the activity diversification (0.139), urban signs (0.17) were the most important in achieving social sustainability from the viewpoint of experts.