روندهای پراکنده رویی شهری و برنامه ریزی توسعه ی فضایی پایدار (مطالعه موردی: منطقه 2 تهران)

امروزه، وجود مشکلات گسترده در راه توسعه‌ی شهرها، نیاز مبرم به توسعه پایدار شهری را روز به روز نمایان می‌کند. در این راستا، توجه به توسعه کالبدی شهر، یک ضرورت اساسی در برنامه های توسعه پایدار شهری است. در ایران گسترش سریع فیزیکی شهرها در قالب رشد بدون برنامه و ناموزون در راستای علل مختلف از جمله مهاجرت های بی رویه یکی از مشکلات اساسی شهرها محسوب شده که پدیده ای تحت عنوان پراکنده رویی از نتایج رشد این گونه می باشد. هدف اصلی این پژوهش بررسی مفاهیم رشد و توسعه شهری و سنجش پراکنده رویی منطقه 2 تهران است که در این راستا از شاخص های موران، ضریب جینی و شاخص های تراکمی جهت سنجش الگوی پراکنده رویی در منطقه مورد مطالعه استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد گسترش فیزیکی منطقه دارای الگوی پراکنده رویی می باشد که این امر در ساختار فضایی منطقه نارسایی‌هایی را ایجاد کرده است. اما با پیاده سازی شاخص های تراکمی مشخص گردید که با به‌کارگیری سیاست های افزایش تراکم در سال‌های اخیر در منطقه 2 تهران، فرایند پراکنده رویی در محدوده مورد مطالعه اندکی کاهش یافته و حرکت به سوی رشد هوشمند تا حدی عملی گردیده است. در نهایت با مشخص شدن نوع الگوی توسعه منطقه 2 تهران، در زمینه کاهش پراکنده رویی پیشنهادهایی ارائه گردیده است.