کاربست مطالعه مشاهده ای به منظور طراحی پیاده راه شهری براساس الگوهای رفتاری کاربران؛ نمونه پژوهی: حاشیه رودخانه بابلرود در بابلسر

بیان مساله: ساختارهای طبیعی در کالبد شهرها باعث ارتقای کیفیت و پایداری آن‌ها می‌شوند. عبور رودخانه از شهرها نقش بسزایی در روند حیات شهری دارد. فضاهای رودکناری با توجه به مکان قرارگیری‌شان، می‌توانند فضای طبیعی/ شهری باشند؛ کناره‌ی بابلرود در بابلسر با وجود سبزینگی، رود، مراکز تفریحی- تجاری و حضور دست فروشان، توسط شهروندان مورد توجه قرار گرفته است. مهم ترین مسئله در این محدوده، عدم انعطاف‌پذیری فضا است که باعث اختلال فعالیت‌ها و بروز رفتارهای مختلف، متداخل و متضاد توسط کاربران می شود. برخلاف پتانسیل بالا، این منطقه بیشتر به شکل گذرگاهی است که اکثر کاربرانِ آن، فقط در حال حرکتِ بدون هدف بوده و اگر توقفی صورت پذیرد، کوتاه و به منظور رفع خستگی است.سوال تحقیق: 1 چگونه می‌توان از الگوهای رفتاری کاربران در طراحی محیط بهره جست؟ 2 پیشنهادات طراحی معماری در حاشیه بابلرود واجد چه ویژگی هایی باشد تا پاسخگوی الگوهای رفتاری کاربران باشد؟اهداف تحقیق: این پژوهش سعی دارد تا با مشاهده ی رفتار کاربران کناره ی رودخانه و تحلیل آن ها، به شناخت کلی از نیازهای شهروندان رسیده تا در نهایت با تجسّم حرکات و رفتار مردم در محدوده ای خاص، ارتباطِ بینِ معماری، حرکت و رفتار را برقرار ساخته و دست به ارائه پیشنهاداتی به منظور بهسازی این فضای شهری بزند.روش تحقیق: مرحله اول، به مشاهده اکتشافی اختصاص یافت؛ در مرحله دوم به مدت 48 روز (4 روز در هر ماه (روزهای شنبه، دوشنبه، پنجشنبه و جمعه) به مدت یکسال) برداشتِ رفتاری در محدوده صورت گرفت. در مرحله ی سوم، همزمان با انجام مشاهدات با استفاده از مصاحبه از کاربران، ارتباط مستقیم و بدون واسطه با مخاطب به منظور جمع آوری اطلاعات، برقرار شده و اطلاعات از طریق تحلیل محتوای کیفی بررسی شدند.مهم ترین یافته ها و نتیجه گیری تحقیق: نتایج پژوهش نشان می‌دهند مهم ترین عوامل تاثیرگذار در رفتارهای مختلف مشاهده شده که باعث بهبود کیفیت، افزایش جذابیت و حضورپذیری کاربران در فضا می‌شود عبارتند از: بهبود کیفیت کفپوش و کف سازی مناسب برای رفتارهای مختلف، افزایش کیفیت، کمّیت و جانمایی درست مبلمان شهری، تعریض مسیرها، بهره‌گیری مناسب از عوارضِ طبیعیِ موجود، ایجادِ تنوّع در مسیر و افزایشِ ایمنی و امنیّت. به علاوه عدم انطباق رفتارها با فضاهای موجودِ برنامه‌ریزی شده، وجود فعالیت‌های کوچک و متمرکز در یک نقطه، مسیرهای فاقد امنیت و نظارت اجتماعیِ کافی موجبِ عدم استفاده‌ی کاربران و انحراف رفتار پیاده از مسیر خواهند شد. در انتها، اطلاعات استخراج شده از داده‌ها شامل مولفه، گویه، هدف، ویژگی‌های رفتارها و الزامات فضایی در قالب جدولی به عنوان نتیجه‌گیری نهایی ترسیم شد.

application of observational study in order to design urban pedestrian environment based on user’s behavioral patterns; case study: the riverside of babolrood, babolsar

research problem: the natural structures within the city improve the quality of them, from ecological and aesthetic aspects to social values and additionally, they are very important for the sustainability of the city. therefore, the riverside of babolrood in babolsar due to the creation of a suitable space despite the greenery, river, recreational and commercial centers and the presence of vendors, takes the attention of residents, students, pedestrians, and even travelers are drawn to perform various leisure activities. one of the most important issues in this area is the inflexibility of the space, which disrupts activities and, as a result, leads to different, overlapping, and sometimes contradictory behaviors that are happened by users. despite the high potential, this area is more in the form of a passage where most of its users are just moving aimlessly in various forms, and if there is a stop, it is just a short sitting to relieve fatigue.research question: the main questions of the current study are:1- how can we utilize the behavioral patterns in environmental design?2- which characteristic of architectural design should be considered in the riverside of babolrood so that the existing space meets the user’s behavioral patterns?research method: the research method of the current study is divided into three stages. in the first stage, the exploratory observation was used to obtain preliminary information; then, in the second stage, the behavioral study was performed in the are for 48 days (4 days in each month for one year) on saturdays, mondays, thursdays, and fridays. in the third stage, simultaneously with the observations using interviews, to reach a direct relationship with the audience. notwithstanding the data collection, process was performed without intermediaries; the information was analyzed through qualitative content analysis.in order to achieve to this stage, firstly the behavior’s frequency that is less than the one percent of the total cases, which means 400 observation cases, was not considered. in another word, the behaviors with the minimum numbers of 400 considered as repetitive behavior, and behaviors with less repetition than 400 are neglected. the next step belonged to behavioral plans. due to reach clear behavioral plans, all behaviors for both genders (except children) were marked on happening location. the schematic behavioral patterns extracted which demonstrate the most compressed area in which repetitive behaviors happened.the most important results and conclusion: the results of this study show that the available spaces are not used as predicted, behaviors do not occur in the predicted spaces, small activities, and dens of them at one point play a major and decisive role in deviation. pedestrians deviate and will not use the routes if they do not have sufficient security and social monitoring. finally, the information extracted from the data, including component, item, purpose, characteristics of behaviors, and spatial requirements, represented as a conclusion.