آسیب‌شناسی نظام بیمه سلامت در ایران

بیمه از نقطه نظر اجتماعی، یک ابزار اقتصادی برای کاهش و حذف ریسک از طریق فرآیند تلفیق تعدادی از ریسک های یکسان جهت پیش بینی زیان های احتمالی یک گروه در کل می باشد. بیمه اجتماعی بر این باور استوار است که در جامعه افرادی وجود دارند که با ریسک هایی عمده مواجه می شوند که خود به تنهایی از عهده آن برنمی آیند. هدف برنامه بیمه اجتماعی توزیع درآمد به نفع افرادی است که نمی توانند با این ریسک ها مقابله کنند. اصول حاکم بر بیمه های اجتماعی به گونه ای است که عدم رعایت هر کدام از دور می سازد. نظام های »عدالت اجتماعی « اصول سه گانه آن مشتمل بر همبستگی اجتماعی، یارانه متقاطع، اجبار قانونی، ساختار این نوع بیمه را متزلزل کرده و جامعه را از اهداف بیمه سلامت در تاریخ عمر خود سه دوره گذار را طی کرده اند که مبتنی بر محل وقوع ریسک مالی است. بیمه رابطه ای سه جانبه بین بیمار، ارائه کننده خدمت و نهاد بیمه گر است. در نظام های تاریخی: رابطه مستقیم بین بیمار و ارائه کننده خدمات برقرار و محل وقوع ریسک مالی خود بیمار است. در نظام های سنتی: فرد در زمان سلامت مبلغی را به نهاد بیمه ای پرداخت کرده و خود را در برابر ریسک مالی ناشی از آن بیمه می کند و بنابراین محل وقوع ریسک مالی نهاد بیمه ای است. در نظام های مدرن: محل وقوع ریسک مالی تواماً بر عهده نهاد بیمه ای و فراهم کننده خدمات است و از بروز پدیده های عدم تقارن اطلاعات، مخاطره اخلاقی و تقاضای القائی، جلوگیری به عمل می آید. در انتهای مقاله با استناد به اسناد و قوانین بالادستی اقدامات اولویت دار برای اصلاح نظام بیمه ای ارائه شده است.