بیتِ آغازین شاهنامه، سرسلسله مثنوی های فارسی

فردوسی نخستین شاعری است که با اثرپذیری از آغاز قرآن و اوستا، مثنوی خود را با نام خدا آغاز کرده و همین شیوه را در بیشتر نامه‌هایی که شاهان و پهلوانان فرهمند شاهنامه نگاشته‌اند، دنبال کرده‌‌است. نمونه‌های برجای‌مانده از شاعران پیش از وی و سروده‌های معاصرانش، این مهم را ثابت می‌کند و از این رهگذر، تاثیر ساخت و محتوای بیت آغازین شاهنامه را بر سروده‌های متاخران می‌توان دید. در این پژوهش، بیتِ سرآغاز شاهنامه، نخست در سطح زبانی (قالب شعری، وزن، قافیه، کارکرد واج‌ها و هجاها، دوگانگی واژه‌ها و مفاهیم، و...)، دوم در گستره فکری شاعر (مثلث «نام و جان و خرد» و برخی از خاستگاه‌های اندیشه او) و سوم در سطح ادبی (ارزش‌های بلاغی، شیوه عظمت‌نمایی، براعت استهلال، و ...) بررسی می‌شود. در پایان، خوانندگان می‌توانند با مشاهده بیت آغازین هفده مثنوی برجسته فارسی، سرآمدی بیت آغازین شاهنامه را ارزیابی کنند.