رویکردهای انسانی به «شهر» در شعر معاصر عربی و فارسی

شهر از آغاز پیدایش تا امروز، همواره رابطه‌ای گسترده با انسان داشته، گاه در کنار او، و گاه در برابرش قد برافراشته‌است. انعکاس این کنش ها و واکنش های انسانی در ادبیات به‌ویژه در شعر مدرن، نمودی بسیار مشخص دارد. مقاله حاضر می‌کوشد رویکردهای انسانی شهر را در شعر معاصر عربی و فارسی در کنار یکدیگر مورد مطالعه قرار دهد، ضمن تبیین جایگاه شهر و انگیزه‌های طرح آن در شعر امروز، به برخورد شهر، طبیعت و ارزش های انسانی در این بستر بپردازد و مسایل اجتماعی را در مواجهه با آن جستجو ‌کند. علاوه بر آن، آرمان‌شهر نیز به‌عنوان یکی از جلوه های بارز حضور شهر در شعر معاصر عربی و فارسی بررسی ‌خواهد شد. این تحقیق نشان می دهد که شهر با همه زرق‌وبرق های ظاهری در تعاملی دوگانه با انسان معاصر است؛ از طرفی، دوری گزیدن از آن، فریادی پربسامد می شود و از طرف دیگر، هیچ‌کس در عمل از این پدیده اجتماعی رویگردان نیست. با وجود گرایش به روستا و طبیعت، شاعران همواره در شهر به دنبال اهداف خود روان‌اند و می کوشند آن را مطابق با آرمان‌های خویش تغییر دهند.