روایت‌شناسیِ داستان بوم و زاغ در کلیله ودمنه

روایت‌‌شناسی یکی از حوزه‌های مطالعاتی است که به دنبال بررسی نظام حاکم بر روایتها و کشف و دریافت مناسبات و پیوندهای درونیِ اجزای سازنده روایت است. ساختارگرایانی نظیر گرماس، تودوروف، ژنت و برمون در مطالعه روایت بیشتر به کشف الگوها و بن‌مایههای زنجیرهای داستانها توجه کرده اند. گرماس کار خود را براساس زبان‌شناسی سوسور و یاکوبسن آغاز کرد و تحت تاثیر تفکر آنها، هسته پدید آمدن قصه‌ها را در تقابل کنشگرها ‌دانست. او به نقش تقابل‌های دوگانه در داستان و روایت توجه زیادی داشت و این تقابل‌ها به‌گونه زیر در الگوی او دیده می‌شود: فاعل و هدف/ فرستنده، و یاریگر و رقیب/ گیرنده. قصه‌ها با توجه به وجود و عدم یکی از شش کنشگر مورد نظر گرماس، قابل دسته‌بندی‌اند. یکی دیگر از مباحث روایت‌شناسی گرماس، توجه به زنجیره‌های روایی (پیرفت) است که به نظر او در سه قسم قابل بررسی است: اجرایی، پیمانی و انفصالی. در این مقاله به روایت‌شناسی داستان بوم و زاغِ کلیله‌و‌دمنه از منظر گرماس پرداخته شده است.