تولید فرآورده‌های تجاری پروبیوتیک در ایران، استانداردهای ملی و بین‌المللی

امروزه تنوع محصولات پروبیوتیک در بازار رو به افزایش است. هدف از این پژوهش ارایه اطلاعات منسجم از وضعیت موجود تولید، کنترل و نظارت محصولات پروبیوتیک در سطح کشور و مقایسه آن با وضع مطلوب مطابق با استانداردهای جهانی است. در این پژوهش از اطلاعات موجود در سازمان ملی استاندارد ایران و آزمایشگاه مرجع میکروبیولوژی پژوهشگاه استاندارد استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می‌دهد تاکنون ده نوع فرآورده غذایی پروبیوتیک تولید داخل در بازار اعم از لبنیات و غلات وجود دارد و 24 پروانه استاندارد به فرآورده‌های لبنی پروبیوتیک از قبیل ماست و دوغ اعطا شده است. بیشتر آن‌ها مربوط به ماست پروبیوتیک است. تاکنون هفت استاندارد ملی در مورد پروبیوتیک‌ها تدوین شده است. ویژگی اصلی تعیین شده در این استانداردها، وجود یک میلیون باکتری پروبیوتیک در یک گرم فرآورده است. هفت آزمایشگاه همکار در سطح کشور در این زمینه تایید صلاحیت شده‌اند و آزمایشگاه میکروبیولوژی لبنیات در پژوهشگاه استاندارد به‌عنوان آزمایشگاه مرجع است. برای رسیدن به وضع مطلوب و ساماندهی پروبیوتیک‌ها در کشور چالش‌هایی وجود دارد که راهکار‌های لازم در این زمینه به‌صورت مبسوط ارایه شده است.