تعریف کارکردگرایانه از حکمت متعالیه با نظر به آثار ملاصدرا

با مراجعه به آثار ملاصدرا می توان دریافت حکمت در دیدگاه او از منبع الهی و عالم تجرد و عالم ملائکه بر انسان افاضه می‌شود. دریافت حکمت، مشروط به تحقق شروطی در ابعاد عاطفی، کنشی و معرفتی انسان است. شروط عاطفی از جمله شرح صدر، سلامت فطرت و حُسن خلق و شروط معرفتی مانند تیزی ذهن، سرعت فهم و سلامت اندیشه و شروط کنشی نیز مواردی از جمله تبعیت تام از شریعت و زهد و تقوی را دربرمی‌گیرد. رسیدن به حکمت، آثار خاصی را در حوزۀ معرفتی و رفتاری انسان دارد. در حوزۀ معرفتی سبب رسیدن انسان به یقین و خارج شدن از ظرف شک و تردید و... می‌شود. در حوزۀ رفتاری نیز رسیدن به اعتدال و تبعیت تام از شریعت نیز از آثار و غایات مترتب بر آن است. ملاصدرا از چنین حکمتی با اوصافی از قبیل حکمت شرعی، نقی و خالص و حکمت مشرقی و ... نیز یاد می‌کند.

Functionalist Definition of Transcendental Philosophy with Regard to Mullā Ṣadrā’s Works

By referring to Mullā Ṣadrā’s works, it can be seen that in his view, wisdom emanates from the Divine source, world of immateriality, and the world of angels. Receiving wisdom is subject to the fulfillment of some conditions in the emotional, action and cognitive dimensions of man. Emotional conditions such as character description, health of nature and good character and epistemic conditions such as sharpness of mind, speed of understanding and soundness of thought and action conditions also include things such as complete compliance with Shari’a, asceticism and piety. Achieving wisdom has special impacts on the field of knowledge and behavior of humans. In the field of knowledge, it causes a person to reach certainty and get out of doubts and... In the field of behavior, achieving moderation and complete compliance with Shari’a is also one of the effects and goals that follow from it. Mullā Ṣadrā also mentions such wisdom with attributes such as legal wisdom, exquisite and pure wisdom, oriental wisdom, etc.