نقد و بررسی تفسیر میرداماد از روایات خلقت نوری

فلاسفۀ مسلمان ضمن تعقل و تفکر دربارۀ اصول و مبانی عقلی، با یاری وحی و مذهب، بر حیطۀ مسائل فلسفی افزوده‌اند. یکی از مباحثی که حکمای مسلمان به تبیین عقلانی آن پرداخته‌اند، مباحث مربوط به «نبوت» به‌ویژه نبوت پیامبر اسلام9 است که یکی از فروعات آن، خلقت نوری و تقدم آفرینش ایشان بر جمیع مخلوقات می‌باشد. نخستین حکیم فرزانه‌ای که به تبیین و تفسیر عقلانی این روایات همت گماشته، میرداماد است. در این پژوهش تلاش شده تا با روش جمع‌آوری کتابخانه‌ای، اطلاعات و توصیف و تحلیل آن‌ها، تفسیر و تقریر میرداماد از روایات خلقت نوری به ویژه روایت «اول ما خلق الله نوری» ارائه شود و سپس نقد و بررسی گردد. حاصل این بررسی آن است که تفسیر سید از روایاتی که متضمن معنای تقدم آفرینش پیامبر9 بر مخلوقات است، عبارت است از تکافو، تضاهى و برابری منزلت پیامبر اسلام9 در سلسلۀ عود با صادر نخستین در سلسلۀ بدو، اما این تفسیر نه تنها با برخی متون نقلی در تعارض است، بلکه با مبانی فلسفی میرداماد نیز سازگار نمی‌باشد.

Critique and review of Mirdamad’s interpretation of the narrations of the creation of light

Muslim philosophers, while reasoning and thinking on rational principles and foundations, have added to the scope of philosophical issues with the help of revelation and religion. One of the topics that has been considered and rationally explained by Muslim scholars is the issues related to prophecy, especially the prophethood of the Prophet of Islam, one of the branches of which is the creation of light and the priority of his creation over all creatures. Mir Damad is the first wise sage who tried to explain and interpret these narrations rationally. In this research, an attempt has been made to present the interpretation and narration of Mir Damad from the narrations of Noor Khalqat, especially the narration of We are the first of God’s creation by the method of collecting information libraries and describing and analyzing them, and then to review and review it. The result of this study is that Sayyid’s interpretation of the narrations that imply the meaning of the precedence of the Prophet’s creation over creatures is the sufficiency, contradiction and equality of the status of the Prophet of Islam in the oud dynasty with the first issue in the beginning dynasty. It is a conflict, but it is not compatible with Mir Damad’s philosophical principles.