تحلیل روش‌شناسی فطری مهدویت‌پژوهی

مهدویت‌پژوهی به‌عنوان یک حوزۀ مطالعاتی، موضوع، مبانی، اهداف و مسائل خاص خود را دارد. مسائل مهدویت‌پژوهی، مقولاتی است که از عوارض ذاتی  موضوع (مهدویت) بحث می‌کند؛ مانند انتظار، غیبت، ظهور و غیره. حوزۀ مطالعاتی مهدویت‌پژوهی به جهت بهره‌مندی از وسعت موضوعی و کثرت و تنوع مباحث، به روش‌های مختلف برای اثبات و توجیه مسائل نیاز دارد. مسائل مهدویت‌پژوهی مبتنی بر نوع نگرشی که برای تبیین و تفسیر آنها به کار گرفته می‌شود، با استفاده از روش‌های مختلفی توجیه می‌گردند. مسائل مبتنی بر نگرش هستی‌شناختی با روش عقلی توجیه می‌شوند؛ برای اثبات مسائل مبتنی بر دین‌شناختی از روش نقلی روائی بهره گرفته می‌شود؛ توجیه مسائل مبتنی بر نگرش تاریخی به روش نقلی تاریخی نیاز دارد و مسائل مبتنی بر نگرش وجدانی نیز با بهره‌گیری از روش فطری اثبات می‌شوند. به‌طور کلی حوزۀ مهدویت‌پژوهی به جهت تنوع و تکثر مسائل و چند تباری بودن آنها با روش‌های گوناگونی سامان می‌یابد که چنان‌که گفتیم یکی از آن‌ها، روش فطری است. فطری بودن مهدویت با دو رویکرد انسانی و دینی توجیه می‌شود؛ رویکرد انسانی که از گرایش‌ها و خواسته‌های درونی و قلبی بشر بر می‌خیزد و رویکرد دینی، همان گزارش‌هایی است که از آیات و روایات استنباط می‌شود.

Analysis of Natural Methodology of Research on Mahdism

Research on Mahdism as a field of research has its own topic, principles, goals and issues. The issues of research on Mahdism are the same categories that discuss the inherent accidents of the subject (Mahdism) such as awaiting, occultation, reappearance, and so on. Due to its enjoyment of widespread themes and multiplicity and variety of topics, research on Mahdism, as a field of studies, needs different methods for proving and justifying the related issues. Issues of Mahdism studies, based on the type of attitude used to explain and interpret them, are justified with the use of different methods. The issues based on ontological attitudes are justified by rational methods; textualnarrative method is used to prove issues based on theological attitude; the justification of issues based on historical attitude requires a narrativehistorical method; and the issues based on intuitive attitude are also proved by using the natural method. In general, the field of research on Mahdism is organized by various methods due to the variety and multiplicity of issues and their multiethnicity, one of which, as we have said, is the natural method. The naturalness (fiṭrīyyat) of Mahdism is justified by two human and religious approaches; the human approach arises from the mankind’s inner and heartfelt tendencies and desires and the religious approach includes the very reports that are inferred from verses and hadiths.