خوانش توصیفی – تحلیلی تاثیر ولایت تکوینى اهل‏ بیت (ع) بر تهذیب نفوس

ولایت تکوینی یکی از مراتب و شئون نبوت و امامت است که ابعادی گسترده دارد. دخل و تصرف تکوینی در نفس انسان‌ها برای مهذب شدن و تغییر باطن از جمله ابعاد این نوع ولایت به‌شمار می‌آید. بر این اساس، اولیاء الهی با علم و قدرتی که از جانب خداوند متعال به ایشان اعطا شده، با علم به ضمیر انسان‌های مستعد قادر به تغییر نفوس آن‌ها می‌باشند. نقش تکوینی‌ اولیاء الهی در تحول باطن و تهذّیب  نفوس، هم نقش فاعلی عام و هم نقش فاعلی خاص است. در نقش فاعلی عام، اولیاء الهی سبب و واسطۀ رسیدن فیض الهی به همۀ مخلوقات از جمله انسان‌ها هستند که این مختص به چهارده معصوم می‌باشد. نقش فاعلی خاص که نمود آن در تصرفات تکوینی اولیاء الهی دیده می‌شود، به دو قسم حداکثری و حداقلی تقسیم می‌گردد. نقش حداکثری هدایت به امر و ایصال به مطلوب (ایصال الی المطلوب) تعبیر می‌شود. معنای حداقلی خاص، جایی است که شخص هنوز به این قابلیت دست نیافته است؛ در اینجا گاه، ولیّ خدا با تصرف در کائنات، مسیر تهذیب نفس را برای وی هموار می سازد تا او با گوهر ذاتی خود یعنی اختیار، راه بپیماید و قابلیت هدایت خاص را پیدا کند. جستار پیش‌رو با نگاهی توصیفی تحلیلی، جوانب مختلف مفهوم ولایت تکوینی را تشریح نموده و چرایی تاثیر ولایت تکوینی امام بر تهذیب نفوس را تبیین می‌کند.

DescriptiveAnalytical Perusal of the Impact of Ahl alBayt’s (A.S.) Unconditional Wilāya on People’s SelfPurification

Unconditional wilāya is one of the ranks and aspects of Prophethood and Imamate that enjoys wide dimensions. Making unconditional alterations in the human souls to turn them purified and to change their inner aspects is one of the dimensions of this type of wilāya. Accordingly, the saints, with the knowledge and power given to them by God Almighty, are able to change the souls of the talented human beings with the knowledge of their unconscious. The unconditional role of the saints in the inner transformation and purification of the souls is both a general and a specific efficient role. In the general efficient role, the saints are the cause and mediator of the Divine grace reaching all creatures, including human beings, which is specific to the fourteen Infallibles. The specific efficient role, which is manifested in the unconditional alterations of the saints, is divided into two types, maximum and minimum. The maximum role of guidance is interpreted as the delivery to the desired (īṣāl ilā almaṭlūb). The meaning of the specific minimum is where one has not yet attained this ability; here, sometimes, the saint, by making alterations in the universe, paves the way for the purification of the soul for him so that he can fare the way with his inherent essence, that is, free will, and find the ability to have a special guidance. The present article, with a descriptiveanalytical look, explains the different aspects of the concept of the unconditional wilāya and explains why the Imam’s unconditional wilāya has an effect on the purification of the souls.