تاثیر وحی بر معناشناسی اخلاق در اندیشه ابن عربی

مقاله حاضر با روش تحلیلی و انتقادی، به بررسی موضع ابن عربی در باب معناشناسی اخلاق و مشخصاْ به تحلیل نقش وحی در معنا بخشیدن به اخلاق از منظر این متفکّر می‌پردازد. نتیجه بحث این‌که وی در عین قبول بداهت معانی اخلاقی، آن‌را فاقد معنای مستقل از شریعت شناخته و به نقش تاسیسی وحی در ارزش‌گذاری اعمال باور دارد. از نگاه ابن عربی عملی که اخلاقاْ خوب خوانده شود، به جواز شرعی نیز متصف می‌گردد؛ که بدین ترتیب تعابیر اخلاقی و شرعی مفهوماْ مساوی و مصداقا ْمساوق با یکدیگرند. در مقام بررسی این رای، ضمن یک ملاحظه انتقادی به این دریافت می‌رسیم که ابن عربی با تاکید بر واقعیت و عینیت اخلاق و قبول تساوق اخلاق و خیر، لاجرم بداهت مفاهیم اخلاقی را مقبول‌تر از ایده بدیل ساخته است. در این نگرش، آموزه وحی در جهت ترمیم ابهامات مصداقی عمل می‌کند و مرتبه عالی‌تری از معانی اخلاقی را متجلّی می‌سازد. با این ملاحظه، هرچند پذیرش نقش امضایی و ارشادی شریعت در معنا بخشیدن به واژگان اخلاقی تکمله‌ای بر آراء ابن عربی به حساب می‌آید، اما با ارکان اندیشه این متفکّر سازگار می‌ماند.

The Influence of Revelation on Ethics Semantics in Ibne Arabi’s Thoughts

Using a criticalanalytical method, the present paper has investigated Ibne Arabi’s viewpoints in semantics of ethics. Namely, the role of revelation in assigning meaning to ethics from Ibne Arabi’s viewpoint is analyzed. The results of the study revealed that although Ibne Arabi believed in evident meanings for ethics, he maintains that they lack a meaning independent of shariah and believes in the formative role for revelation in valuating belief.   According to Ibne Arabi, an ethical action is also ends in religious permissibility. Thus, ethical and religious issues are conceptually the same and are equal, mosaveq, according to instances. Having analyzed this viewpoint critically, it was concluded that Ibne Arabi has emphasized the reality and objectivity of ethics and he has accepted the equality of ethics and goodness. Inevitably, he deems the evidential meanings of ethics more acceptable than the alternative idea. To him, revelation teaching acts in line with fixing the instance ambiguities and embodies a higher rank of ethical meaning. Accordingly, although accepting the shariah’s signatory and advisory role in assigning meaning to ethical words is a complement to Ibne Arabi’s viewpoints, it accords with Ibne Arabi’s basic ideology.