نگاه نقادانه به دیدگاه ریچارد رورتی دربارۀ تمثیل آینه از منظر ملاصدرا

ریچارد رورتی با ارائۀ تقسیم‌بندی جدید از فلسفه، فلسفه را به فلسفۀ نظام‌مند و پرورش‌گر تقسیم می‌نماید. او استعارۀ مشترک در فلسفۀ نظام‌مند را استعارۀ آینه می‌داند که بر طبق روایت رورتی برسازی فلسفه بر پایۀ این استعاره دارای ضعف‌هایی همچون معرفت‌محوری، ذات‌گرایی، انفعال‌گرایی و تعمیم‌گرایی است. اما با نظر به نظام فلسفی ملاصدرا و استعارۀ آینه در نظر‌گاه او، نقیصه‌های مطرح شده از جانب رورتی را مشاهده نمی‌کنیم و فلسفۀ وی در عین برخورداری از شاخصۀ حقیقت‌محوری به عنوان شاخصه‌ای مثبت از شاخصه‌های مثبت فلسفه‌های پرورش‌گر نیز برخوردار است به گونه‌ای که می‌توان ملاصدرا را فیلسوفی نظام‌مند و پرورش‌گر دانست. در این مقاله سعی شده است دیدگاه ریچارد رورتی دربارۀ استعارۀ آینه و نقاط ضف آن از منظر فلسفۀ ملاصدرا مورد نقد و بررسی قرار گرفته و نشان داده شود که فلسفۀ ملاصدرا ضمن استفاده از استعارۀ آینه، فاقد نقاط ضعف مورد نظر ریچارد رورتی است.

A Critical Approach to Rorty’s Thought on the Mirror Analogy from Mull Sadra’s Perspective

Using a new classification of philosophy, Richard Rorty divides philosophy to systematic philosophy and edifying philosophy. In his view, there is a common analogy in systematic philosophy: the mirror analogy. He believes that building philosophy on the foundation of this analogy suffers from many deficiencies such as considering the knowledge and not the education as the center of philosophy, essentialism, philosophical passivity, and philosophical generalization. Looking at Mulla Sadra’s philosophy, we find that he has also made use of this analogy, but his philosophy does not have these deficiencies. Mulla Sadra’ philosophy has the character of truth centrality as a good character of systematic philosophy and at the same time possesses the characteristics of edifying philosophy. In this paper having addressed Rorty’s thoughts about the mirror analogy in systematic philosophy, by using Mulla Sadra’s philosophy, the problems of Rorty’s theories will be examined.