تحلیل متن‌شناسی سه شعر م.سرشک از دیدگاه مبانی زبان‌شناسی‌شناختی

این مقاله به بررسی مولفه‌های نظریه زبان‌شناسان‌شناختی با رویکردی متفاوت در سه شعر شفیعی کدکنی می‌پردازد. بررسی شناخت این گزاره‌ها در چهارچوب نظریه جورج لیکاف و جانسون صورت می‌گیرد که در این چهارچوب در چند بحث طرح‌واره‌ها، استعاره‌شناختی، فردیت استعاره و موتیف‌های آن به تحلیل شناختی متن پرداخته می‌شود. با خوانش این نوع نقد، ازلحاظ نگاشت نظام و جریان زبان‌شناسی‌شناختی به جهان فکری و ترسیم ساختار شعر شاعر می‌توان دست‌یافت. این پژوهش نشان می‌دهد، چگونه عناصر زبانی و برجستگی‌های زبان و طرح‌واره‌ها و استعاره‌های جهت‌گیرانه که مبانی شناختیان است، می‌توانند میان فرم و محتوا و باور نویسنده و زبان خودکار ارتباط قائل شوند و ثابت شود که تشابه و همسان‌سازی نمونه‌های این نظریه در بحث طرح‌واره‌ها و استعاره‌ها در این سه شعر شفیعی کدکنی آشکار است و می‌توان دریافت که فرم این سه شعر، با جریانات فرمالیسم که از خروجی مبانی زبان‌شناسی‌شناختی است تناسب و هم‌سویی قابل توجهی دارد. شواهد نشان‌دهنده آن است که علاوه بر حضور استعاره جهت‌گیرانه و طرح‌واره‌های مختلف در شعر شفیعی، اتفاق چند طرح‌واره و استعاره بر یک متن مشابه نیز ایجادشده است و استعاره‌ها علاوه بر نوگرایی در جریان متن، تن به ایدئولوژی مشخص نداده‌اند. در این پژوهش به استخراج نمونه‌ها و شاهد مثال‌های مطابق با این مفهوم از اشعار شفیعی کدکنی مبادرت ورزیده می‌شود. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده‌است.