زبان‌کاوی «چکامه طلایی» سیدحمیری براساس نقد فرمالیستی

سیدحمیری ازجمله شاعران آیینی سراست که برای تبیین حقایق تاریخی، درعین‌حال که بر خردورزی و عقلانیت تکیه دارد، از زبان احساس نیز بهره می‌برد. او هنرمندانه، فرم را دستمایه‌ی آفرینش مفاهیم و مضامین جدید قرار می‌دهد به‌گونه‌ای‌که توجه شنونده را می‌رباید و معنای موردنظر خود را در ذهن وی تثبیت می‌نماید. سروده‌های خویش را بر «سهل ممتنع» که سازه‌ی هنری نیرومندی‌ست، بنا می‌نهد. نگارندگان در این جستار برآنند تا با مطالعه‌ی کیفی و درپیش‌گرفتن روش نقد زبانی، «چکامه طلایی» سیدحمیری را بررسی نمایند. دستاورد تحقیق بیانگر آن است که سیدحمیری بااستفاده‌از ظرفیت موسیقایی «بحر کامل»، به وحدتِ حال و تجربه‌ی روحی نایل می‌آید. ضرب‌آهنگ و خوش‌نوایی این چکامه حاصل پاره‌ای از تکرار‌های آوایی‌ست که نشان از گزینش آگاهانه‌ی خالق این اثر هنری دارد. وی با‌بهره‌گیری‌از تکرارهای نامرئی و واژه‌هایی که از طول موج صوتی یکسان برخوردارند، لذت صوتی و شنیداری را برای خواننده پدید می‌آورد تا به شعر خویش تنوع و زیبایی ببخشد. سیدحمیری در سطح معنایی شگفتی‌آفرین است. وی با استفاده‌از زبانی که رام دستان اوست، به‌رغم رویکرد هنرمندانه‌ی وی به هنجارگریزی و احیا و ساخت ترکیبات نو، همانند دیگر شاعران آیینی، روح معنا را به‌پای تندیس فرم، قربانی نمی‌سازد.

The Language Analysis of Seyyed Hemyariʼs “Golden Ode” Based on Formalism Criticism Approach

Seyyed Hemyari is one of those famous ritual poets who, for explaining historical realities, not only has leaned on intellectualization and rationalism, but also uses emotional language. He artistically utilizes form for creating new senses and concepts so that he has attracted the audience’s attention while stabilizing his intended meaning in their minds. He builds his poems “simple but inimitable” which is a powerful artistic style. The researchers of this article have tried to conduct a qualitative study on “the Golden Ode” of Seyyed Hemyari. The findings of the research show that Seyyed Hemyari reaches unity and spiritual experience by using musical capacity of “Behre Kaamil”. The rhythm and music of this ode are the results of some vocalic repetitions which show the deliberate selection of the creator of this work. He creates aural and acoustic enjoyment for the reader and gives diversity and beauty to his poem by using invisible repetitions and words that have similar sound wave lengths. Seyyed Hemyari sounds amazing in semantic level. He uses the language which is brought under his control. But despite his artistic approach in applying deviation, revival and making new compositions, unlike the other ritual poets, he does not sacrifice meaning for form.