تاثیر زبان فارسی و تصوف ایرانی بر سروده‌های فکیر لَلان‌شاه

فکیر لَلان‌شاه ‌‌ غزل‌سرایی نامدار و مشهور در زمینه‌ی موسیقی بنگلادشی است. درحدود ده‌هزار غزل از ترانه‌های عامیانه‌ی وی به‌طور شفاهی گردآوری شده‌اند که فقط هزاروصد ترانه تاکنون به‌دست ما رسیده است. استنباط‌های متفاوتی از دیدگاه‌های مذهبی لَلان‌شاه ‌‌وجود دارد؛ وی اشعاری درباره‌ی عشق، برابری و تصوف سروده است. زمانی‌که او در سرزمین بنگال چشم به جهان گشود، سراسر منطقه‌ی شبه‌قاره مستعمره‌ی امپریالیسم دولت انگلیس بود. زبان فارسی در شبه‌قاره‌ی هند بیش‌از شش‌صد سال رواج داشت و به‌ویژه در دوره‌ی مغول به‌عنوان زبان رسمی استفاده می‌شد. از آن زمان، زبان‌وادبیات فارسی، فرهنگ‌ورسوم ایرانی با زبان‌وادبیات و فرهنگ‌و‌رسوم بنگالی مخلوط شد که تاثیر شگرفی بر ادبیات بنگالی گذاشت. بسیاری از شاعران بنگلادشی از عناصر و واژه‌های فارسی در ادبیات خود بهره جستند. آن‌ها همچنین کتاب‌هایی به زبان فارسی چاپ کردند که نسخه‌های خطی آن‌ها را می‌توان امروزه در این منطقه پیدا کرد. به‌همین‌ترتیب، سروده‌های صوفیانه و ترانه‌های عامیانه‌ی لَلان‌شاه ‌‌در ایران نیز یافت می‌شوند و ایرانیان نیز از عناصر و واژه‌های فارسی اشعار او بهره‌مند شده‌اند. در این جستار، درباره‌ی تاثیر زبان فارسی و تصوف ایرانی بر سروده‌های این شاعر بحث خواهیم کرد.

The Influence of Persian Language and Iranian Mysticism on the Songs of Fakir Lalon Shah

Fakir Lalon Shah is a well known and renounced lyricist in the field of music in Bangladesh. About ten thousand lyrics of Lalon’s folk songs were composed verbally, but only 1100 songs have been preserved till now. There are many different perceptions about Lalon Shah from religious sights, he composed songs of love, equality, and spirituality. When he was born in Bengal, the whole subcontinent was under British imperialism. Persian language was prevalent in Indian subcontinent more than six hundred years. It was the state language during Mongol Empire. Since then, Persian language and literature, customs and culture were assimilated with the Bengali language, literature, and culture. It has a great influence on Bengali literature. Many poets of Bangladesh have used Persian words and elements in their literature. They also composed books in Persian language whose manuscripts can be found in this region at present. In this sequence, spiritual songs and folk songs of Lalon Shah were found also in Iran and the Iranian were also privileged from the Persian words and elements used by him. In this article, the effects of Persian Language and Iranian spirituality on Lalon’s songs will be discussed.