تاثیر سن و جنسیت در به کارگیری ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات در گفتمان روزانۀ شیرازی‌ها

تغییر و دگرگونی یکی از ویژگی‌های اساسی زبان‌هاست. هر جامعه از نسل‌های متفاوتی تشکیل شده است که هر کدام دیدگاهی متفاوت راجع‌به زندگی دارند و بدیهی است که از ادبیات متفاوتی استفاده کنند. تفاوت میان گویش نسل‌های متفاوت جامعۀ ایران چنان زیاد است که گویی آن‌ها به زبان‌های متفاوت سخن می‌گویند. پژوهش حاضرکوشیده است تا میزان استفاده از اصطلاح و ضرب‌المثل در گروه‌های سنی مختلف جامعه را مورد‌مطالعه قرار دهد. به‌همین‌منظور، با‌استفاده‌از روش انتخاب تصادفی، دو گروه 24 نفره از میان‌سالان و نوجوانان از هر دو جنسیت را به‌عنوان جامعۀ آماری برگزیده است تا امکان بررسی عوامل جنسیت و سن (نسل) در میزان و نوع استفاده از ضرب‌المثل و اصطلاح در گفتار روزانه محقق شود. تمامی شرکت‌کنندگان به‌صورت جداگانه مصاحبه شدند و جمله‌هایشان به‌دقت ثبت گردید. با شمارش ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات در جمله‌های گروه‌های سنی میان‌سال و نوجوان و همچنین آزموده‌شده‌های مرد و زن و با‌توجه‌به مفهوم تراکم اصطلاحی، یعنی نسبت تعداد ضرب‌المثل‌ها یا اصطلاحات یک جمله به تعداد کل کلمات آن جمله است، و با‌استفاده‌از روش آماری استنباطی ناپارامتری این نتایج حاصل شد: 1. میان‌سالان نسبت به نوجوانان از ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات بیشتری استفاده می‌کنند، شاید به این دلیل که با فرهنگ و ادبیات مانوس‌تراند و از ظرافت‌ها و زیبایی‌های آن آگاه‌تر هستند. ٢. نوجوانان نیز در مکالمات روزمرۀ خود از ضرب‌المثل و اصطلاح استفاده می‌کنند؛ ولی ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات آنان نوعاً از جنس لغاتی هستند که یک‌شبه از طریق مطبوعات یا رسانه‌های جمعی و مجازی به ‌لغت‌نامۀ جامعه تزریق می‌شوند. ٣. دیگر آنکه مردان در مجموع از ضرب‌المثل‌ها و اصطلاحات بیشتری نسبت به زنان در گفتار روزانۀ خود بهره می‌گیرند.

The Roles of Age and Gender in Applying Proverbs and Expressions in Daily Conversations of Shirazians

Change and transformation are the basic characteristics of languages. Each community incorporates different generations with different ideologies toward life and obviously use different dialects. The difference in dialects among different generations in Iran is so drastic that it seems people speak different languages. This research has attempted to study the amount of applying proverbs and expressions in different agegroups of the society. Therefore, two groups of 24 respondents were randomly selected from both male and female as the statistical population so that investigating age and sex factors in the type and amount of applying proverbs and expressions in the daily conversations become possible. All participants were interviewed individually and their sentences were transcribed accurately. By counting the number of proverbs and expressions in the sentences of Middleaged and teenager groups, and also by counting the male and female participants, and considering their Expression Density; i.e., the proportion of the number of proverbs and expressions to the total number of the words of each sentence, and by using the method of inferential nonparametric statistics, these results have been achieved:    1.The Middleaged Group use more proverbs and expressions than teenagers. Perhaps, because they are more familiar with the culture and literature, and they are much more aware of the delicacies of language and literature. 2.Teenagers also use proverbs and expressions; however, these are of the type of words which were inserted suddenly into the lexicon of the society through printed matters or media and cyber networks. 3.Moreover, men totally use more proverbs and expressions than women in their daily conversations.