نگاهی به پدیداری، پایداری و ناپدیدی بیماری‌های نوپدید و همه‌گیری‌ها و جهانگیری‌های آن‌ها و سرنوشت کووید 19

انسان‌ها از دیرباز با عوامل عفونتزای مختلفی مواجه بوده و برحسب دانش، آگاهی و تجربیاتی که در زمان‌های مختلفی داشته‌اند به منظور حفظ سلامتی خود و ارتقاء آن با این عوامل به مبارزه پرداخته و یا از مواجه‌ی با آنها اجتناب کرده‌اند و علیرغم این که پیروزی همیشگی انسان ها بر اینگونه عوامل، شرایط لازم جهت ادامه حیات آن‌ها را فراهم کرده است، هرگاه با عامل نوپدیدی مواجه گردیده که آشنایی کاملی با رفتارهای اپیدمیولوژیک آن نداشته‌اند، به طرز غافلگیرکننده‌ای با این عوامل، مواجه شده و با عنایت به فقدان آگاهی کافی جهت مبارزه با آنها، به ناچار، تسلیم همه‌گیری‌ها و جهانگیری‌های حاصله می‌شده‌اند! و این همان واقعیتی است که در پاندمی کوید19 تجربه گردید و انسان، با تمام وجود، متوجه شد که عدم آگاهی از کنش‌ها و واکنش‌های عوامل نوپدید، حتی در عصر حاضر نیز تفاوت چندانی با اعصار پیشین، ندارد!. هرچند این واقعیت را نیز آموخته است که راهکارهای مبارزه با این نوپدیدی و همه‌گیری‌های ناشی از آن را نیز به برکت تجربیات ناشی از نوپدیدی‌های پیشین و پیشرفت‌های علمی و تکنولوژیک، به دست خواهد آورد و در این نبرد هم پیروز خواهد شد.در این گفتار، سعی شده است با توجه به تجربیات حاصل از رفتار اپیدمیولوژیک عوامل نوپدید در همه‌گیری‌ها و جهانگیری‌های پیشین، به بررسی علل و اسباب (casualties and correlations) پدیداری، پایداری و ناپدیدی عوامل بیماری‌زای نوپدید، بپردازیم و جهت نیل به این هدف، در سه بخش متوالی 1 علل پیدایش 2 پایداری و تداوم و 3 ناپایداری بسیاری از بیماری‌های نوپدید، موضوع مورد بحث را دنبال کرده و به این نتیجه رسیده ایم که سرنوشت نوپدیدی کوروناویروس عامل کووید19 نیز خارج از سرنوشت عوامل مشابهی نظیر sars، mers یا کوروناویروس‌های عامل سرماخوردگی، نخواهد بود و این‌بار نیز انسان‌ها با کسب تجربیات سازنده‌ای به حیات خود ادامه خواهند داد و به این باور و یقین خواهند رسید که مخاطرات بیولوژیک طبیعی، خودساخته و عامدانه همواره در کمین سلامتی انسان بوده و هستند و بازهم با بهره‌گیری از اصل فرصت‌طلبی و غافلگیری، به سراغ او خواهند آمد! و در این میان، تنها عامل کاهش آسیب را هوشیاری و آمادگی انسان‌ها، حفظ سلامت محیط و احترام به حقوق زیستی تمامی انسان‌ها تشکیل خواهد داد.