پهنه‌بندی خطر وقوع سیلاب با استفاده از مدل هیدرودینامیکی hec – ras، (مطالعه موردی: حوضه آبخیز قره‌ سو _ استان کرمانشاه)

بلایای طبیعی هر ساله خسارات ملی و جانی بی ‌شماری را در سراسر جهان قربانی می‌کند، یکی از خطرناک‌ترین بلایای طبیعی در جهان سیل است، کشور ایران نیز از این امر مستثنی نبوده است، لذا بررسی و پیش‌بینی سیلاب یکی از مهم‌ترین اقدامات در امر برنامه‌ریزی به شمار می‌آید. استان کرمانشاه، هفدهمین استان از نظر جمعیتی است و حدود 1/5 درصد مساحت کل کشور را در بر می‌گیرد. عبور رودخانه قره‌سو از شهر؛ این استان را به یکی از حوضه‌های مورد مطالعه برای سنجش و بررسی میزان خطر وقوع سیلاب تبدیل کرده است. هدف از این پژوهش مشخص نمودن محدوده‌های تحت خطر سیلاب در حوضه مورد نظر ، با پیش‌بینی دوره بازگشت سیلاب در منطقه مورد مطالعه، انجام پهنه‌بندی سیلاب به منظور پیش‌بینی سیلاب و خطرات ناشی از آن، در نهایت نیز ارائه راهکار مناسب در این زمینه می‌باشد. به منظور انجام پهنه‌بندی، مقاطع عرضی و سواحل رودخانه در نرم افزارarcgis ، از طریق نوار ابزار hecgeoras مشخص گردید. دوره‌های بازگشت در نرم افزار cumfreq، بر اساس میزان بارش ودبی در 30 سال گذشته محاسبه گردید. سپس با توجه به مقادیر دبی ودوره‌های بازگشت، اطلاعات را به نرم افزار hec-ras انتقال داده پهنه‌بندی برای سال‌های 15، 25، 50 و 100 تهیه شد. تحلیل و بررسی تصاویر ماهواره‌ای landsat8، بیان می‌کند که پوشش‌گیاهی در این منطقه به شدت ضعیف است، بخش بزرگی از رودخانه از میان شهر عبور می‌کند و حریم رودخانه در هنگام ساخت و ساز، رعایت نگردیده بررسی جنس خاک منطقه نیز بیانگر سست بودن و عدم داشتن پتانسیل کافی برای نگهداری مقدار مناسبی از رواناب‌ها می‌باشد. ، عدم وجود کانال‌های آبی مناسب برای دفع سیل جاری شده و هم‌چنین به دلیل مسکونی بودن این بخش از حوضه‌ آبخیز، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد میزان وقوع سیلاب و خسارات ناشی از سیلاب بیش از 95 درصد برآورد شد.

flood risk zoning using hec_ras hydrodynamic model (case study: qarahsou basin, kermanshah province)

rivers have always played a significant role in the emergence and development of human society and the creation of various civilizations. the history of using the river as a source of supply for part of human needs goes back to the beginning of human civilization. according to history, the oldest civilizations have been formed and developed along the rivers; the first steps in the field of river exploitation, which is typically in the field of river engineering activities, coincided with the beginning of the formation of civilized societies along the rivers (derakhshan, 1398). in recent decades, thousands of lives have been lost directly or indirectly to floods. in fact, of all the natural hazards, floods pose the greatest natural threat to life today (alaghmand and others, 2010). flood is a hydrological phenomenon whose occurrence depends mainly on climatological and geological factors (jabbari and khazaei, 2011). floods are one of the natural hazards that cause great damage to the inhabitants of floodplains every year. preparation of flood zoning maps for different return periods is one of the common methods used to show the potential of flood hazards (rezaei moghadam et al., 1397). floodplains and areas adjacent to rivers, which due to their special conditions are suitable spaces for economic and social activities, are always exposed to the dangers of floods (anvari and hosseini, 1397). one of the biggest challenges in exploiting water resources depends on our ability to predict the future condition of the river system. this is predicted through hydrological prediction in which variables such as river flow and river stage are sufficiently guided to support decision-making methods; available (siqueria and others, 2016). the flow of water separates more particles from the riverbed through the flood as a result of high velocity, which increases both the capacity and the ability of a flow. this increases sediment in the catchment (e. mohammad and others, 2016). because the knowledge of a planner is essential to planning for a disaster-resistant community, proper flood risk management is important, but not yet fully researched (albky and others, 2020). for a small flood area, satellite data typically provides the physical characteristics of a flood event with inaccurate information (location and boundary), but flood depth and flood duration cannot be identified from a snapshot of the satellite image (maskong and others, 2016).