اثر همزمانی شاخص‌های پیوند از دور nao و amo بر تغییر‌پذیری دما و بارش شهرستان‌های مجاور سبلان

هماهنگی بین تغییرات زمانی دو نقطه دور از هم که عمدتا برای تغییرات فشار به کار می‌رود اصطلاحا پیوند از دور گفته می‌شود. هدف از انجام این تحقیق بررسی تغییر‌پذیری پارامتر دما و بارش ایستگاه‌های اردبیل، مشگین‌شهر، سراب و هریس از دو الگوی پیوند از دور شاخص نوسان اطلس شمالی و شاخص چند دهه‌ای اقیانوس آرام با استفاده از روش همبستگی گشتاوری پیرسون و تحلیل همدیدی می‌باشد. بدین منظور داده‌های مربوط به دو شاخص مذکور از سایت نووا برای دوره 2009-2018 تهیه شد. هم‌چنین برای این دوره آماری داده‌های مربوط به پارامتر دما و بارش نیز از اداره کل هوا‌شناسی اردبیل اخذ شد. در ادامه پس از استاندارد‌سازی دما و بارش، با استفاده از روش همبستگی پیرسون برای شاخص nao مشخص شد دمای تمام ایستگاه‌ها در ماه‌های خرداد و مهر و بارش بهمن‌ماه ایستگاه اردبیل بیشترین همبستگی معنی‌دار مستقیمی در سطح اطمینان 99 و 95 درصد با این شاخص داشته است. شاخص amo نیز تنها با دمای دی‌ماه ایستگاه هریس با 5 درصد احتمال خطا رابطه مستقیمی را نشان داد. به منظور بررسی همدیدی تاثیر این الگو‌ها بر پارامتر‌های مورد بررسی داده‌های netcdf میانگین ماهانه فشار تراز سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، دما و آب قابل بارش از سایت نووا اخذ شد و در محیط نرم‌افزار گردس نقشه‌های سینوپتیکی ترسیم گردیدند. نتایج نشان داد زمانی‌که شاخص nao در فاز منفی و شاخص amo در فاز گرم بوده سیستم غالب بر مناطق مورد مطالعه کم‌فشار حرارتی بوده و شرایط چرخندی بر آن حاکم شده و دما و بارندگی افزایش یافته و ترسالی به وقوع پیوسته است برعکس زمانی‌‌که شاخص nao در فاز مثبت و شاخص amo در فاز سرد بوده با حاکمیت سامانه‌های پر‌فشار و شرایط وا‌چرخندی در مناطق مورد مطالعه دما و بارندگی کاهش یافته و شرایط خشکسالی را رقم زده است.