سنجش مزیت نسبی فعالیت‌های اقتصادی در شرایط محیطی و منطقه‌ای استان‌های شمال غرب ایران: رهیافت مدل اقتصاد پایه و مدل تغییر سهم

در مبحث اقتصاد منطقه‌ای، با توجه به محدودیت منابع موجود، شناخت ویژگی‌ها و مزیت‌های اقتصادی هر منطقه، امکان برنامه‌ریزی بهتر را در جهت تحقق اهداف توسعه فراهم می‌نماید. از این رو، هدف مطالعه حاضر تحلیل وضعیت مزیت نسبی بخش‌های مختلف اقتصادی استان‌های شمال غرب در سال‌های 1393، 1395 و 1397، تحلیل مزیت رقابتی بخش‌ها و تعیین وضعیت ارزش افزوده بخش‌ها در استان‌های شمال غرب نسبت به کشور در سال‌های 1393، 1395 و 1397 است. برای این منظور از مدل اقتصاد پایه و شاخص ضریب مکانی و مدل تغییر سهم استفاده می‌شود. نتایج مطالعه نشان می‌دهد که استان‌های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل در سال‌های مورد مطالعه بخش صنعت، فعالیت‌های حرفه‌ای و علمی و کشاورزی دارای مزیت نسبی بوده و در حوزه فعالیت برنده اقتصادی قرار داشته و دارای مزیت بالقوه برای رشد اقتصادی است. در استان زنجان در سال 1393 و 1395 بخش کشاورزی و در سال 1397 بخش صنعت دارای مزیت رقابتی است. نتایج مدل تغییر سهم نشان می‌دهد که روند بسیاری از بخش‌ها در چهار استان شمال غرب با روند بخش‌های کشوری همخوانی ندارد.