غربال گری گیاهان شورزیست به منظور استفاده در گیاه پالایی نمک : روشی نظام مند مبتنی بر تصمیم گیری چند معیاره

گیاه‌پالایی نمک که به معنی کاهش شوری خاک و یا آب با استفاده از گیاهان شورزیست است در سال‌های اخیر در مطالعات متعددی موردتوجه محققین بوده است. با وجود تحقیقات متعدد در این زمینه، مشکلی که در بحث استفاده از گیاهان شورزیست برای گیاه‌پالایی نمک وجود دارد، انتخاب گیاهان مناسب از بین جمعیت گسترده آنها و یا به عبارتی غربالگری گیاهان شورزیست برای گیاه‌پالایی نمک است. در این مقاله با محدود کردن کار غربالگری به تعداد 12 گونه گیاهی یک ساله از خانواده کنوپودیاسه، از روش تصمیم‌گیری چندمعیاره تلفیقی آنتروپی شانون تاپسیس برای این منظور استفاده شده است. ارزیابی بر اساس معیارهایی مانند میزان تولید بیومس، مکانیزم مقاومت در برابر شوری، زمان گلدهی، پراکندگی جغرافیایی در ایران و قابلیت زراعی انجام شد. روش آنتروپی شانون برای رتبه‌بندی و تعیین وزن معیارها و روش تاپسیس برای تعیین اولویت نسبی گونه‌های گیاهی مورد مطالعه استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که در بین 12 گونه‌ی گیاهی مورد مطالعه، آتریپلکس تاتاریکا، باسیا موریکاتا و سالسولا کالی حائز سه رتبه نخست گشته‌اند. بنابراین به نظر می‌رسد استفاده از آنها در تحقیقات تجربی گیاه‌پالایی نمک در اولویت باشد.

Screening of Halophytic Plants for the Use in Salt Phytoremediation: A Systematic Approach Based on Multicriteria Decision Making

Salt phytoremediation, which means reducing salinity of soil or water using halophytic plants, has been the subject of several studies in recent years. Despite numerous investigations in this area, the problem with the use of halophytic plants for salt phytoremediation is the selection of suitable plants from their large population or, in other words, screening of halophytic plants for salt phytoremediation. In this paper, by limiting the screening work to 12 annual plant species of the Chenopodiaceae family, the Shannon Entropy TOPSIS MultiCriteria Decision Making Method has been used for this purpose. Evaluation was done on the basis of criteria such as biomass production, salinity mechanism, flowering time, geographical distribution in Iran and agronomic capability. The Shannon entropy method was used to rank and weight the criteria and the TOPSIS method was used to determine the relative preference of the studied species. The results indicated that Atriplex Tatarica, Bassia Moricata and Salsola Kali were the top three among the 12 plant species studied. Therefore, their use in experimental phytoremediation of salt plants seems to be a priority.