پهنه‌بندی ‌کاربری‌ها بر اساس توان اکولوژیک برای مدیریت چند منظوره جنگل با رویکرد حفظ تنوع زیستی در جنگل‌های‌هیرکانی شمال ایران

ارزیابی توان اکولوژیک سرزمین به عنوان هسته مطالعات آمایش سرزمین بوده که نقش به سزایی در برنامه‌ریزی منطقه‌ای دارد. انتخاب نوع و پراکنش کاربری اراضی براساس توان اکولوژیک، از اهداف اصلی مدیریتی در کاهش پیامدهای بحران‌های طبیعی است. در همین راستا پهنه‌بندی و تهیه نقشه کاربری‌های کلان در جنگل‌های شمال ایران بر پایه ارزیابی توان اکولوژیک در حوضه‌های پایلوت چهل‌چای (استان گلستان)، بلیران و دوهزار و سه هزار (استان مازندران) و فریرود و زیلکی رود (استان گیلان) انجام شد. در مطالعات پهنه‌بندی و تهیه نقشه تلاش شده است با استفاده از مدل‌های تصمیم‌گیری چندمعیاره برای سنجش توان اکولوژیک در این رویشگاه جنگلی، ضمن آشکارسازی پهنه‌های دارای تعادل برای توسعه کاربری‌های کلان شامل کشاورزی آبی، کشاورزی دیم، مرتع‌داری، جنگل‌داری، سکونت‌گاه روستایی، گردشگری و حفاظت، ظرفیت‌های مکانی و قابل برنامه‌ریزی جهت استفاده چندگانه از توان‌های محیطی جنگل‌های هیرکانی، در اختیار تصمیم‌گیران قرار گیرد. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می‌شود از طریق تهیه ماتریس کاربری‌های ممکن برای یک محل از طریق سازگاری اکولوژیک و همچنین سنجش مزیت نسبی (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی) آنها، نسبت به اولویت‌بندی ‌کاربری‌ها اقدام شود.

Application zonitation based on ecological capacity for multifunctional forest management with emphasis on biodiversity in hyrcanian forests of northern Iran

The assessment of the ecological capability of the land is the core of land surveying which has an important role in regional planning. Selection of the type and distribution of land use based on ecological capability is the main management objectives in reducing the effects of natural disasters. In this regard, the zoning project and mapping of north forests macro applications were done based on ecological capability assessments. This study was conducted in Chehel chai (Golestan province), Beliran, Dohezar and Sehezar (Mazandaran province) and Fariroud and Zilakiroud (Guilan province) areas. In zoning and mapping studies have been attempted delivery to decision makers by using multicriteria decisionmaking models to measure ecological potential in this habitat in addition to reveling balanced areas for the macro applications developments such as irrigation agriculture, drought agriculture, rangelands, forestry, rural settlement, tourism and conservation, spatial and programmable capacities for multiple use of environmental potentials in Hyrcanian forests. According to the results, it is suggested apply to prioritize usage by providing metrics of possible applications for a site by ecological capabilities and measuring their relative advantage (economic, political, social).