ارزش‌های مکان تاریخی در نگرش فرد دلبسته به مکان؛ نمونه موردی: مسجد فرط یزد

حفاظت مکان‌های تاریخی مستلزم شناخت ارزش‌های آن‌ها به‌عنوان بخش اصلی انگیزه این تعهد می‌باشد. در حال حاضر، این انگیزه و تعهد، کارشناسانه و از پیش‌تعیین‌شده پنداشته شده است و تعهد در آن، از نوع روان‌شناختی وابستگی به مکان است. این نوع تعهد بدون دخالت تجربی انسان بر اساس ارزش‌های قراردادی مکان‌محور شکل می‌گیرد. از سوی دیگر، تعهد از نوع روان‌شناختی دلبستگی به مکان است که از مسیر عاطفی و تجربه همزمان فرد، او را متعهد به حفاظت مکان تاریخی می‌کند. بر این اساس، مقاله با رویکرد کیفی، راهبرد نمونه‌موردی، روش تحلیل محتوای کیفی هدایت‌شده و شیوه مصاحبه نیمه ساختاریافته از نمونه هدفمند افراد دلبسته به مسجد فرط یزد، درصدد توصیف ارزشمندی یک مکان تاریخی از نگرش افراد دلبسته به مکان تاریخی، به‌عنوان انگیزه تعهد آن‌ها نسبت به حفاظت یک مکان تاریخی‌ و تبیین تفاوت آن با نگرش افراد وابسته به مکان می‌باشد. انتخاب مصاحبه‌شوندگان از طریق نمونه‌گیری هدفمند متوالی و با روش «نمونه‌گیری نظری» صورت گرفته است.یافته‌ها تفاوت‌های اساسی را بین ارزش‌های مکان تاریخی در نگرش فرد وابسته و دلبسته از لحاظ فرایند ارزش‌گذاری و تشخیص و نوع و اولویت ارزش‌ها نشان می‌دهد. منشا اصلی این تفاوت‌ها در اصل، به‌صفر رسیدن زمان در نگرش فرد وابسته و در مقابل، حضور زمان در شکل تجربه همزمان فرد دلبسته و ار‌زش‌گذاری مکان تاریخی در نگرش او است. به‌گونه‌ای که فرد وابسته، ارزشمندی مکان تاریخی را مبتنی بر ارزش‌های مکان‌محور و نیازمحور به‌صورت قراردادی و با اولویت ارزش روز تعریف می‌کند؛ در صورتی که فرد دلبسته ارزشمندی مکان تاریخی را در تجربه همزمان خود و مبتنی بر عواطف انسان و تعاملات او با انسان‌های دیگر و مکان تعریف می‌کند و اولویت را به تعاملات اجتماعی و گره‌های عاطفی می‌دهد.

the values of the historical place in the attitude of the person attached to the place; case study: fort mosque in yazd

the protection of historical places requires the recognition of their values as the main part of the motivation for this commitment. currently, this motivation and commitment is considered expert and predetermined, and the commitment in it is of the psychological type of place dependence. this type of commitment is formed without human experiential intervention based on location-oriented contractual values. on the other hand, commitment is a psychological type of attachment to a place, which commits him to the protection of a historical place from the emotional path and simultaneous experience of a person. based on this, the article with a qualitative approach, a case study strategy, a guided qualitative content analysis method, and a semi-structured interview method from a targeted sample of people attached to the farat mosque in yazd, aims to describe the value of a historical place from the attitude of people attached to the historical place, as a motivation for their commitment. regarding the protection of a historical place and explaining its difference with the attitude of people depending on the place. the selection of the interviewees has been done through sequential targeted sampling and the &theoretical sampling& method.the findings show the fundamental differences between the values of the historical place in the attitude of the dependent and attached person in terms of the process of valuation and recognition and the type and priority of the values. the main source of these differences is the zeroing of time in the dependent person’s attitude and, on the other hand, the presence of time in the form of simultaneous experience of the attached person and the valuing of the historical place in his attitude. in such a way that the dependent person defines the value of the historical place based on location-oriented and needs-oriented values in a contractual manner and with the priority of today’s value; if the attached person defines the value of the historical place in his simultaneous experience and based on human emotions and his interactions with other people and the place, and gives priority to social interactions and emotional knots.