بررسی تغییرات تزئینات کاشی در نمای ایوان جنوبی مسجد جامع عتیق اصفهان پس از مرمت های سال‌های 30 1317

گسترش کاربندی یکی از شیوه های ایجاد پوشش های متنوع در معماری سنتی بوده و کاربندی گسترش یافته بخش مهمی از آثار تاریخی معماری ایران را تشکیل می دهد. با این حال این نوع کاربندی در گونه شناسی های انجام شده جایگاه قابل توجهی نداشته و تاکنون پژوهشی هدفمند در زمینه چگونگی این بسط و گسترش صورت نگرفته و هر آنچه با این مضمون مشاهده شده مطالعات پراکنده ای است که در خلال سایر پژوهش ها آمده است پژوهش حاضر با هدف فهم بیشتر سازه های سنتی به بررسی هندسه نظری بسط و گسترش کاربندی توسعه زمینه برای رسیدن به تنوع بیشتر و الزامات پیاده سازی کاربندی در زمینه های جدید پرداخته است. روش پژوهش به شیوه تحلیل توصیفی و استدلال منطقی با بررسی گزاره های هندسی است جمع آوری اطلاعات از طریق بررسی های کتابخانه ای و مدل سازی رایانه ای انجام شده و جهت تدقیق بررسی ها کاربندی 16 به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد، کاربندی گسترش یافته گونه مفصلی از کاربندی ها است که از تقاطع دو یا چند زمینه مادر همسان یا غیر همسان شکل گرفته است و با توجه به دو مولفه زمینه و فاصله اتصال فرم های متنوعی را ایجاد می نماید زمینه کاربندی گسترش به سه روش هندسه محیطی، هندسه غیر حذفی و هندسه حذفی قابل شکل گیری است؛ بنابراین این نوع کاربندی در انواع زمینه های چندضلعی منتظم غیر منتظم با تقارن محوری و غیر منتظم بدون تقارن محوری با شرایط خاص خود قابل پیاده سازی است در هندسه های محیطی شرایط فاصله اتصال همانند کاربندی در زمینه مادر است اما در هندسه های حذفی و غیر حذفی تعداد تقسیمات میان دو پایه مجاوری که بیشترین فاصله را از هم می مسجد جامع عتیق اصفهان دارند تعیین کننده حداقل فاصله اتصال در آنها است.

a study on changes in tiles of the south iwan in atiq jame mosque in isfahan after restoration activities between 1938 and 1951

one of the most important historical architecture in iran is atiq jame mosque in isfahan which contains large variety of structures and decorations from different eras. due to this it is called as the encyclopedia of islamic architecture in iran. this building is also important and valuable from the point of view of interventions during the time. the firs decades of contemporary history were a turning point in history of restoration and conservation in iran. these years were starting of modern restoration and have been imitated during the next years. so review of these interventions is necessary to improve our today restoration activities based on principles such as the minimal intervention and conserving the authenticity. in case on the south iwan in jame atiq mosque there was not any written document of the damages and the interventions. so these questions arise that what damages had this iwan had before the interventions of the years between 1938 51 and how did it change after the restorations? to answer these questions historical visual documents from the elevation of the south iwan were gathered and the texts related to the restoration activities were read. then the photos were sorted based on the time. in next step the documents were compared to the current situation and the changes were found. one of the most important results is finding the name of the calligrapher. after the survey and study of the interventions, it can be deduced that those interventions were more than it was needed and to somehow personal. it seems the interventions were done without considering photos of the previous situation of the building. this article emphasizes on the importance of surveying and criticizing of historical visual documents to improve the restoration interventions with conserving of the authenticity.