انعطاف پذیری در مسکن بومی روستایی بلوچستان ایران

بلوچستان، منطقه‌ی وسیعی در جنوب شرقی ایران و بخشی از استان پهناور سیستان و بلوچستان است که دارای تنوع آب و هوایی، جغرافیایی، گویش، پوشش و حتی تنوع مسکن می‌باشد. در بلوچستان، گونه‌های مختلف مسکن متحرک؛ مثل سیاه‌چادر‌ و کپر تا خانه های ثابت؛ مثل توپ، کاش، اتاق(کوتی یا بان)دیده می شود. این گونه‌های مختلف، در جوابگویی به نیازهای مردم بومی با توجه به شرایط و امکانات گوناگون زیست بوم، با مصالح بومی متنوع در طول زمان و با تجربه‌ی مردم بومی شکل گرفته است. که ضمن داشتن نقاط ضعف و کمبودهایی، دارای قابلیت‌های زیادی می‌باشند. یکی از این قابلیت‌ها که در مسکن این خطه دیده می‌شود، انعطاف‌پذیری آن است. انعطاف‌پذیری در انتخاب مصالح و فن‌آوری ساخت تا جوابگوی به نیازهای متنوع زیستی از جمله: انطباق با شرایط محیطی و اقلیمی، چرخه مداوم حیات، امکان زیست نسل های متعدد در این خانه‌ها امکان تغییر، رشد و استفاده از فضا در طول زمان و غیره دیده می‌شود. چنین قابلیت‌هایی در مسکن تیپ و بسته‌ی امروزی، کمتر به‌چشم می‌آید یا طراحان کمتر به چنین مواردی توجه دارند. چند عملکردی بودن فضاها، وجود فضاهای منعطف و برنامه‌پذیر با توجه به نیاز ساکنین و فضاهایی با کیفیت‌های متنوع؛ اعم از باز، بسته و نیمه‌باز در مسکن روستایی این خطه حکایت از انعطاف‌پدیری آن دارد. این مقاله در پی جواب دادن به این سوالات است که آیا مسکن بومی روستایی بلوچستان انعطاف پذیر است و معیارهای انعطاف پذیری مسکن بومی آن چه می باشند. جهت انجام این تحقیق از روش کیفی و مبتنی بر مطالعات میدانی و کتابخانه ایی استفاده شده ست. انعطاف‌پذیری در مسکن این منطقه، حاصل رابطه قوی بین انسان‌ و طبیعت است. با الهام از قابلیت‌ انعطاف‌پذیری مسکن بومی روستایی بلوچستان می توان مسکن حداقل با کارایی حداکثری را برای مردم این منطقه در نظر گرفت.

Flexibility in Indigenous Rural Housing in Balochistan, Iran

AbstractBaluchistan is a large region in southeastern Iran and part of the vast province of Sistan and Baluchestan, which has a variety of climate, geography, dialect, coverage and even a variety of housing. In Balochistan, different types of mobile housing; like balls, Kash and room, are seen. These different species have been formed in response to the needs of the indigenous people according to the different conditions and facilities of the ecosystem, with various indigenous materials over time and with the experience of the indigenous people.These different species have been formed in response to the needs of the indigenous people according to the different conditions and facilities of the ecosystem, with various indigenous materials over time and with the experience of the indigenous people. Which, while having weaknesses and shortcomings, have many capabilities. One of the capabilities seen in housin in this area is its flexibility. Flexibility in the choice of materials and construction technology to respond to various biological needs, including: adaptation to environmental and climatic conditions, continuous life cycle, the possibility of multiple generations living in these houses, the possibility of change, growth and use of space over time, etc. May be. Such features are less common in today’s type and package housing, or designers pay less attention to such items. Multifunctional spaces, the existence of flexible and programmable spaces according to the needs of residents and spaces with various qualities; Whether open, closed or semiopen in rural homes, these are, its flexibility. This article seeks to answer these questions, whether Indigenous rural housing in Balochistan is flexible and what are the criteria for flexible indigenous housing. For this research, a qualitative method based on field and library studies has been used. Flexibility in housing in this region is the result of a strong relationship between man(human) and nature. Inspired by the flexibility of indigenous rural housing in Balochistan, at least a house, with its most efficiency can be considered for the people of this region.