بررسی نقش عمق و سایه ورودی خانه‌های سنتی در تامین آسایش حرارتی بیرونی -نمونه موردی: بافت قدیم شهر شیراز

ورودی دارای نقش های کالبدی گوناگون مانند تامین و نظارت بر ارتباط درون و بیرون، نفوذپذیری، تبدیل پذیری، خوانایی و دعوت کنندگی است. بر اساس تحقیقات بر ورودی ساختمان های سنتی، عامل آسایش حرارتی بیرونی کاربران نقشی تعیین‌کننده دارد. مقاله حاضر با هدف تامین آسایش حرارتی بیشتر ورودی بناها، به بررسی رابطه این پارامتر در ورودی خانه های سنتی شیراز با کمک تکنیک های سایه اندازی و عمق ورودی پرداخته است. سردر این خانه‌ها با کمک عمق ورودی، نقش سایبان افقی را اجرا نموده اند. در این مسیر میانگین ماهیانه حداکثر زاویه تابش خورشید نسبت به سطح زمین شیراز اندازه گیری شد و شرایط سایه‌افکنی در عمق ورودی با محاسبه میانگین ماهیانه ارتفاع سایه پیش بینی گردید. با کمک مقایسه نتایج حاصله از میانگین ماهیانه و سالیانه سایه مدخل ورود زمستان و تابستان، ارتفاع سایه و عمق ورودی مطلوب ماهانه مشخص شد. همچنین نسبت طول سایه مطلوب زمستان و تابستان برابر 11.61 گردید. از این روبا بهره گیری از این تکنیک ها، آسایش حرارتی با گرمای تابش خورشید در فصل سرد و با سایه در فصل گرم فراهم می شود. به علاوه عمق ورودی بهینه شیراز در جهت جنوب برابر با 0.2207 متر (معادل تنها 22 سانتی‌متر) محاسبه گردید. بنابراین در تعیین جهت تقسیم بندی زمین، یا در انتخاب جهت ورودی و طراحی ورودی و حتی فرم آن، می توان نکات به دست آمده از معماری سنتی و فرمول های حاصله را لحاظ نمود. بنابراین عمق و ارتفاع و جهت و میزان سایه مطلوب تابستان و زمستان ورودی قابل تعیین و پیشنهاد است.