تحلیل الاستعارات المفاهیمیة لنهج البلاغة فی مجال الهوی

نظریه استعاره مفهومی در زبانشناسی شناختی، تنها یک سخن ادبی و برجسته نیست بلکه درک یک مفهوم انتزاعی از خلال مفهوم عینی و ملموس است و ویژگی‌هایی دارد که آن را از استعاره سنتی جدا می‌سازد از جمله اینکه ریشه آن در تفکر و شناخت است و نه در ادب و زبان و برای بیان و فهم آن، به توانایی خاصی جز اندیشه نیاز نیست و مانند استعاره سنتی،شرط شباهت در آن اصل نیست.بر این اساس جستار پیش رو بر آن شد تا با روش توصیفی تحلیلی و با تکیه بر نظریه استعاره مفهومی، به قدر وسع خود، به درک و شناخت یکی از محوری ترین علل انجام معاصی و اخلاق رذیله، یعنی مفهوم هوای نفس در نهج البلاغه بپردازد.این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال است که امام علی (ع) برای مفهوم سازی هوای نفس از چه نوع استعاره مفهومی استفاده نموده است؟و چه نکاتی از حوزه مقصد،در حوزه مبدا مورد توجه بیشتری قرار گرفته است؟برای رسیدن به این هدف گزارههای مربوط به هوای نفس استخراج شد وبا نظریه استعاره مفهومی مورد تحلیل قرار گرفت و نهایت امر مفهوم کلام ارائه گردید. نتایج پژوهش حاکی از آنست که امام علی علیه السلام در تصویر هوای نفس از استعاره‌های مفهومی وجودی و ساختاری بهره برده است و مفاهیمی مانند متهم بودن،رقابت، بی تحرکی، سرکشی، مبارزه دائم، محرومیت، ساختن منزل در لبه پرتگاه،راه مستقیم و بالا بودن در نکته کانونی آن‌ها قرار دارد و لذا با توجه به نظریه استعاره مفهومی می توان به درک بیشتری از متون دست یافت.