الدلالة الصوتیة للحروف واثرها فی المعنی دراسة احصائیة فی خطب نهج‌البلاغة (الاصوات المجهورة والمهموسة نموذجا)

آواها به دلیل ویژگی‌های دلالتی خود نقش مهمی در توانایی انسان بر تعبیر از احساسات و تجربیات عاطفی‌اش دارند و با تمرکز بر خصوصیات هر یک از آواها مانند: جهر، همس، شدت، رخوت و... می‌توان بر شناخت زیبایی‌های یک متن افزود. این مقاله برآن است تا دلالت صوتی آواهای مجهور و مهموس را از منظر آماری و اسلوبی در کل خطبه‌های نهج‌البلاغه بررسی نماید. بدین منظور خطبه‌های نهج‌البلاغه بر اساس موضوعاتشان به قسمت‌های مشخصی تقسیم شدند و سپس تمام آواهای آن‌ها با توجه به خصوصیاتشان شمارش شده وبه صورت داده‌های آماری درآمده و در نهایت آواهای مجهور ومهموس در کل خطبه‌های نهج‌البلاغه به صورت درصدهای آماری تحلیل گردیدند. اهمیت این پژوهش در بررسی رابطه‌ی صوت و مدلول آن و دلالتی که این آواها برمعنا دارند، آنجا نمود پیدا می‌کند که این پژوهش دلالت صوتی را از بعد نظری خارج نموده وبه صورت تطبیقی و آماری بدان پرداخته است. این مقاله در تلاش است تا به این سوال پاسخ دهد که تاثیر اصوات مجهور ومهموس بر معنا چیست؟ پس از تحلیل خطبه‌ها مشخص گردید که اصوات مجهور در خطبه‌های نظامی با (٥7.12%) و اصوات مهموس در خطبه‌های دال بر تاسف با (33.3٥%) در اوج قرار دارند.