تحلیل الخطاب بالنقد فی الرسالة ٦ فی نهج‌البلاغة من خلال نمذجة طریقة فیرکلوف

مسئله پژوهش حاضر، استخراج مبانی سیاست‌ورزی امام علی علیه السلام در نامۀ ٦ نهج‌البلاغه که خطاب به معاویه است با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در سطوح سه گانه توصیفی، تفسیری و تبیینی است. هدف این پژوهش ایجاد خوانش جدیدی نسبت به متون دینی است. یافته‏ها نشان می‏دهد در سطح توصیف، نامه نشانگر تمایلات سیاسی امام علی (ع) در تایید حقانیت و مشروعیت سیاسی خود برای حکومت بوده‏است، در مرحله تفسیر، با بررسی بافت موقعیتی و بینامتنیت عوامل موثر بر شکل‏گیری متن نامه، مانند: شرایط زمانی، مکانی و تاثیر محیط سیاسی و اجتماعی جامعه نشان داده‏ شده ‏است، در مرحله تبیین با بررسی ایدئولوژی و هِژمُونی در عبارات، قدرت و اقتدار امام (ع) برای بیان اهداف سیاسی نشان داده شده ‏است. آخرین مرحله نیز اندیشه‏های سیاسی و اجتماعی امام که برگرفته از این سه مراحل هستند مانند: معیار انتخاب خلیفه و تطابق انتخاب خودش با آن معیار استخراج شده ‏است.