بررسی جایگاه مالیات کربن بر بخش‌های اقتصادی در اقتصاد ایران با رویکرد داده ستانده

امروزه اغلب مسائل و مخاطرات زیست‌محیطی به علت وابستگی آن با مباحث کلان اجتماعی مانند اقتصاد، فرهنگ، توسعه، سیاست و جنبه‌های مادی و معنوی حیات بشر، می‌تواند یک مسئله محلی، منطقه‌ای، ملی و حتی جهانی به حساب آید. متاسفانه این مسئله را می‌توان بیان کرد که جهان در سال‌های اخیر شاهد از بین رفتن محیط زیست خود بوده است. بررسی تعامل و ارتباط بین فعالیت‌های اقتصادی و محیط‌زیست نیز از جمله موضوعات ضروری است. به‌منظور دستیابی به هدف فوق در این مطالعه از روش داده ستانده بسط‌یافته مبتنی بر جداول داده ستانده سال 1395، نقش و جایگاه مالیات بر کربن بر بخش‌های اقتصادی به‌ویژه بخش انرژی، بر اساس شاخص‌های پیوندی مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصل از شاخص‌های پیوندی کلی، با اثرگذاری مالیات بر کربن در بخش انرژی، این بخش پیوند مناسبی با اقتصاد ایران دارد؛ اما در مقایسه با سایر بخش‌های اقتصادی از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. درخصوص ارتباطات پیشین نیز پیوند ضعیفی در ارتباط با کل اقتصاد نشان داده و شاخص‌های انتشار و حساسیت آن، در مجموع از قابلیت ایجاد تحرک و توسعه اقتصادی در اقتصاد ملی برخوردار نبوده است. تاثیرگذاری و تاثیرپذیری‌ بخش انرژی در اقتصاد ایران، عملاً ناچیز بوده است.

examining the position of carbon tax on economic sectors in iran’s economy using input-output method

today, most environmental issues and risks can be considered local, regional, national, and even global issues due to their dependence on macro-social issues such as the economy, culture, development, politics, and material and spiritual aspects of human life. unfortunately, the world has witnessed significant environmental destruction in recent years. examining the interaction and relationship between economic and environmental activities is essential. to achieve this goal, this study investigates the role and position of the carbon tax on economic sectors, especially the energy sector, based on the linkage indicators and the extended input-output method using input-output tables from 2015.according to the results of the general linkage indices, the effect of the carbon tax on the energy sector shows that this sector has a suitable link with iran’s economy but does not have a suitable position compared to other economic sectors. regarding forward links, it has shown a weak link with the whole economy, and its diffusion and sensitivity indicators as a whole have not had the ability to create movement and economic development in the national economy. the impact and effectiveness of the energy sector in iran’s economy have been practically insignificant.