بررسی و تحلیل برنامه های توسعه در ایران ( مطالعه موردی: برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت در خصوص شناسایی بخش های پیشرو اقتصادی)

نسخه دوم برنامه راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت در بهار 1396 تدوین، و در آن، 12 بخش پیشرو معرفی شده است. در این مقاله، با استفاده از جدول داده - ستانده سال 1395، که جدیدترین ساختار اقتصاد ایران را نشان می دهد، به شناسایی بخش های پیشرو در اقتصاد ایران (با تاکید بر زیربخش های صنعت) شناسایی می شود و از این طریق، برنامه راهبردی مورد بررسی قرار می گیرد. با توجه به نتایج پژوهش، لازم است بخش های پیشرو تعیین شده در برنامه راهبردی، بنا به دلایل زیر مورد بازبینی قرار گیرند: الف) برخی از بخش های معرفی شده در برنامه راهبردی نظیر نساجی و پوشاک و صنایع لاستیک و پلاستیک در اقتصاد ایران پیشرو نیستند؛ ب) برخلاف متن برنامه راهبردی، صنایع با فناوری بالا، سهمی در بخش های پیشرو اقتصاد ایران ندارند؛ درحالی که صنایع با فناوری متوسط، پیشرو شناخته شده اند؛ ج) شناسایی بخش های پیشرو بدون توجه همزمان به سه عامل اندازه تقاضای نهایی، ارزش افزوده و پیوندهای بین بخشی صورت گرفته است؛ د) رسیدن به رشد اقتصادی در بخش صنعت با سرمایه گذاری در صنایع سنگین محقق می شود و نمی توان به دلیل کمبود سرمایه، بر صنایع کوچک و متوسط تمرکز نمود.

an analysis of the development plan in iran(case study: strategic plan of the ministry of industry, mines and trade)

the second version of the strategic plan of the ministry of industry, mines and trade was compiled in the spring of 2017, and it introduced 12 leading sections. in this article, using the input-output table of 2016, which shows the latest structure of iran’s economy, the leading sectors in the iranian economy (with emphasis on industry subsectors) are identified and from this through, the strategic plan is examined. according to the research results, it is necessary to review the leading sections in the strategic plan,for the following reasons: a) some of the sections introduced in the strategic plan, such as textiles and clothing and rubber and plastic industries in the economy iran is not a leader; b) contrary to the text of the strategic plan, high-tech industries do not have a share in the leading sectors of the iranian economy; while mid-tech industries are recognized as leaders; c) the leading sectors have been identified without simultaneously considering the three factors of final demand size, value added and cross-sectoral links; d) achieving economic growth in the industrial sector is achieved by investing in heavy industries and cannot focus on small and medium industries due to lack of capital.