آزادی اقتصادی و رشد، مقایسه کشورهای منطقه خاورمیانه و اتحادیه اروپا

رشد اقتصادی و عوامل موثر بر آن،‌ یکی از موضوعات مهم علم اقتصاد در هر برهه زمانی بویژه در دهه‌های اخیر بوده است. با توجه به اهمیت موضوع، در ابتدا عوامل فیزیکی از قبیل نیروی کار و سرمایه در تحلیل‌های اقتصادی مورد توجه بود، اما از چند دهه گذشته، عوامل نهادی همچون آزادی اقتصادی نیز مورد توجه قرار گرفته و امروزه بیشتر اقتصاددانان و از جمله اقتصاددانان نهادگرا، به نقش مهم آزادی اقتصادیدر تحلیل‌های اقتصادی پی برده‌اند. در همین راستا، این مطالعه بر آن است تا تاثیر آزادی اقتصادی بر رشد اقتصادی در دو منطقه اقتصادی مهم جهان یعنی کشورهای منطقه خاور میانه و اتحادیه اروپا را با استفاده از روش رگرسیونی داده‌های تابلویی در دوره زمانی 2017-2000 مورد بررسی و تجزیه‌ و تحلیل قرار دهد. داده‌های مورد استفاده، به‌ صورت داده‌های تابلویی نامتوازن بوده و برای نتیجه‌گیری بهتر، از چندین متغیر مستقل و برای تخمین مدل از روش حداقل مربعات تعمیم یافته (gls) استفاده ‌شده است. نتایج تحقیق حاضر، نشان می‌دهد آزادی اقتصادی دارای تاثیر مثبت بر رشد اقتصادی کشورهای منطقه خاور میانه و اتحادیه اروپا در دوره زمانی مورد مطالعه بوده، اما میزان این تاثیرگذاری در کشورهای منطقه خاورمیانه، بیشتر از کشورهای منطقه اتحادیه اروپا است که نشانگر نقش مهم آزادی اقتصادی در ایجاد فضا و بستری مناسب برای ارتقاء رشد اقتصادی و ضرورت توجه به آن، در سیاست گذاری اقتصادی کشورهای منطقه خاور میانه و خصوصاً جمهوری اسلامی ایران جهت نیل به رشد اقتصادی مطلوب و پایدار است.

Economic Freedom and Growth: Comparison of Middle Eastern and European Union Countries

Economic growth is one of the most important issues in economics. Initially, physical factors such as labor and capital were considered for explaining economic growth; however, institutional factors such as economic freedom have also been taken into consideration over the past decades. Today, most economists, including institutionalists, focus on economic freedom. In this regard, this study aims to examine the impact of economic freedom on economic growth in two major economic regions of the world, i.e. Middle East and European Union, using an unbalanced panel data model over the period 20002017. This paper uses the GLS method to estimate the model. The results show that economic freedom has a positive impact on the economic growth in the Middle East and the European Union, but this effect is higher in the Middle East than the European Union. This finding reflects the important role of economic freedom in creating an appropriate space and context for promoting economic growth. Thus, Middle Eastern countries especially Iran should pay attention to economic freedom in order to achieve favorable and sustainable economic growth