سنجش ظرفیت مالیات بر ارزش‌افزوده مناطق با استفاده از الگوی دادهستانده چند منطقه‌ای

در این مقاله، یکپارچگی افقی و عمودی ارزش‌افزوده و اثرات متقابل مناطق کشور بر ظرفیت مالیات بر ارزش‌افزوده با استفاده از یک جدول داده ستانده چندمنطقه‌ای تهران، البرز و سایر مناطق برای سال 1393 محاسبه گردیده است. از یک سو بر اساس نظریه اقتصاد منطقه‌ای، پیش‌بینی می‌شود که هرچه منطقه کوچک‌تر باشد، میل به واردات بیشتر و شاخص یکپارچگی عمودی بزرگتری داشته باشد و از سوی دیگر، طبق منطق نظام مالیات بر ارزش‌افزوده، انتظار می‌رود که منطقه بزرگتر، ظرفیت مالیات بر ارزش‌افزوده مناطق دیگر را به میزان بیشتری متاثر سازد. محاسبات این مقاله نیز موید این دو پیش‌بینی نظری است به طوری‌که نتایج مطالعه، حاکی از آن است که: اولاً، شاخص یکپارچگی عمودی برای استان‌های تهران، البرز و سایر مناطق، به ترتیب 7/9، 9/17 و 5/3 درصد است و استان البرز که با سهم 4/3 درصدی از کل تولید ناخالص داخلی کشور، کوچک‌ترین منطقه محسوب می‌شود، بالاترین شاخص یکپارچگی عمودی را دارد. ثانیاً، استان البرز به عنوان کوچک‌ترین منطقه، اثرات نسبتاً اندکی بر ظرفیت مالیات بر ارزش‌افزوده تهران و سایر مناطق دارد؛ به طوری‌که تامین نیازهای واسطه‌ای بخش‌های اقتصادی استان البرز توسط تهران و سایر مناطق، صرفاً می‌تواند 33/0 و 72/0 درصد ظرفیت مالیاتی این دو منطقه را ارتقا بخشد. این در حالی است که وسعت اثرگذاری سایر مناطق بر ظرفیت مالیاتی استان تهران و البرز، به مراتب قابل ملاحظه‌تر بوده و به ترتیب، موجب ایجاد یک ظرفیت مالیاتی 5/8 و 14 درصدی در دو استان‌ مذکور می‌شود

Evaluating the capacity of valueadded tax in the regions using the multiregional inputoutput model

In this paper, horizontal and vertical integration of value added and the interaction of regions on value added tax capacity are calculated using multiregional inputoutput table of TehranAlborz and other regions in 2014. On the one hand, based on regional economics theory, a smaller region is expected to have the greater propensity to import and the greater vertical integration index. On the other hand, according to the logic of value added tax system, the larger region is anticipated to influence value added tax capacity of the other regions highly. The calculations of this paper are compatible with theoretical expectations. The results indicate that, firstly, the vertical integration indices for the provinces of Tehran, Alborz and other regions are 9.7%, 17.9% and 3.5%, respectively, and the province of Alborz which is the smallest region (3.4% of country’s GDP), has the greatest vertical integration index. Secondly, Alborz province has relatively modest effects on the value added capacity of Tehran and other regions, so that providing the intermediate demands of economic sectors of Alborz by Tehran and other regions can only increase 0.33% and 0.72% of tax capacity in 2 regions, respectively. However, the magnitude of the impact of other regions on Tehran and Alborz tax capacity is very significant and consequently creates a tax capacity of 8.5% and 14% in 2 mentioned provinces, respectively.