بررسی همبستگی مصرف داروهای اعصاب و روان با مواد اعتیاد آور و فاکتورهای مرتبط با آن در دانشجویان علوم پزشکی دانشگاه آزاد زاهدان

زمینه و هدف: مطالعات انجام گرفته در ایران و جهان حاکی از مصرف بالای داروهای اعصاب و روان و اعتیاد آور است. به نظر می رسد که دانشجویان از نظر مصرف این داروها در معرض خطر هستند. هدف مطالعه بررسی همبستگی مصرف داروهای اعصاب و روان و اعتیاد آور در دانشجویان رشته‌های علوم پزشکی دانشگاه آزاد زاهدان است.روش ها: در این مطالعه مقطعی 260 نفر از دانشجویان رشته‌های مختلف علوم پزشکی دانشگاه آزاد زاهدان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب و بررسی شدند. دانشجویان در مورد سابقه مصرف، نوع و نحوه تجویز دارو های اعصاب و روان، سابقه مراجعه به روان پزشک و وضعیت مصرف مواد اعتیاد آور مورد سوال قرار گرفتند. داده ها در نرم افزار stata.14 با استفاده آزمون کای دو و رگرسیون لوجستیک با ارائه نسبت شانس تحلیل شد.نتایج: شیوع مصرف داروهای اعصاب و روان و مواد اعتیاد آور به ترتیب 35 % و 27/7% برآورد شد. مصرف داروهای اعصاب و روان با میزان مصرف مواد اعتیاد اور، سابقه مراجعه به روان پزشک، جنسیت دانشجو و وضعیت تاهل (0/05>p) و مصرف مواد اعتیاد آور با جنس، رشته تحصیلی، محل سکونت و داشتن دوستان سیگاری ارتباط معنی دار نشان داد (p<0/05).نتیجه گیری: در مقایسه با مطالعات قبلی مصرف این داروها و مواد اعتیاد آور در این دانشجویان به نسبت بالاست. به نظر می رسد مشاوره بیشتر با دانشجویان پزشکی و دانشجویان با سابقه مراجعه به روان پزشک و همچنین ساکن در خانه های مجردی، در کاهش مصرف مواد اعتیاد آور بخصوص دخانیات و مصرف خودسرانه داروهای اعصاب و روان موثر است.

Assessment of the association between the use of psychiatric drugs and addictive substances and related factors among medical students of Azad University in Zahedan

Background Aim: The previous studies in Iran and around the world show the high consumption of psychiatric and addictive drugs. In this regard, the university students are at high risk of substance abuse. The purpose of this study was the assessment of the association between the use of psychiatric drugs and addictive substances and related factors among medical students of Azad University in Zahedan.Methods: This crosssectional study was carried out on 260 students that were selected using stratified random sampling. The data were collected using interview and registered in questionnaire. The subjects were asked about history, type and method of prescription for consumption of psychiatric drugs, history of referring to psychologist and conditions for using addictive drugs. Data were analyzed in Stata.14 using chi square test and multiple logistic regression with Odds Ratios.Results: The prevalence of using psychiatric and addictive drugs was 35% and 27.7%, respectively. The consumption of psychiatric drugs was related to using addictive drugs, history of referring to psychologist, sex and marital status (P<0.05).On the other hand, the use of addictive drugs was related to sex, field of study, living place and having smoker friends (P<0.05).Conclusion: As compared with previous studies, the use of these drugs among university students of medical sciences is relatively high. It seems that providing themedical students with proper consultation and those with history of referring to psychiatrist and also students that live in private houses (rather than shared dormitories) can decrease the use of addictive substances, especially smoking and psychiatric drugs without prescription among the university students.