تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر رفتارهای پیشگیرانه از بیماری تب مالت در بین دامداران

زمینه و هدف: بیماری تب مالت یکی از شایع ترین بیماری های قابل انتقال از حیوان به انسان و یکی از مشکلات مهم بهداشتی در سطح جهان بخصوص در کشورهای درحال توسعه است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر آموزش مبتنی بر تئوری رفتار برنامه ریزی شده بر رفتارهای پیشگیرانه تب مالت در بین دامداران انجام شد.روش ها: این پژوهش از نوع نیمه تجربی با دو گروه مداخله و کنترل بوده است. جامعه هدف دامداران تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت روستایی شهرستان زاوه بودند. 104 نفر از مشارکت کنندگان به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی به دو گروه مداخله و کنترل (گروهای مساوی 52 نفره) تقسیم شدند. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه محقق ساخته براساس سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده انجام شد. روایی و پایایی ابزار پیش از انجام مطالعه تایید گردید. تحلیل داده ها با آزمون های کای دو، من ویتنی، دقیق فیشر و با استفاده از spss نسخه 24 انجام شد.نتایج: میانگین سنی در گروه مداخله 11/9 ±39/79و در گروه کنترل 12/16 ±42/85 سال بود. دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک همگن بودند. تفاوت آماری معنی داری بین میانگین نمرات تمامی سازه های تئوری رفتار برنامه ریزی شده دو گروه پس از مداخله و سه ماه بعد از آن نسبت به قبل از مداخله، مشاهده شد (0/001>p).نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان دهنده کارآیی تئوری رفتار برنامه ریزی شده در امر پیشگیری از بیماری تب مالت می‌باشد و بر این اساس، از تئوری رفتار برنامه ریزی شده می توان به عنوان چارچوبی جهت طراحی مداخلات آموزشی به منظور پیشگیری وکنترل بیماری های مشترک بین انسان و حیوان مخصوصا تب مالت استفاده کرد.

The Effect of Education Based on the Theory of Planned Behavior on expression of Preventive Behaviors concerned with Brucellosis in Farmers

Background Aim: Brucellosis is one of the most common animaltohuman transmissible diseases and one of the major health problems worldwide, especially in developing countries. The purpose of this study was to determine the effect of education based on Theory of Planned Behavior on preventive behaviors concerning with brucellosis in farmers.Methods: This research is a quasiexperimental study with two groups of intervention and control. The target population of the ranch was covered by Zaveh Comprehensive Rural Health Service Centers, using multistage random sampling method, 104 individuals were selected. They were randomly divided into two groups of intervention (n=52) and control (n=52). A researchermade questionnaire based on Structured Theory of Planned Behavior was used for data collection. Its validity and reliability were confirmed before the study. Data were analyzed using Chisquare, MannWhitney, Fisher tests and SPSS 24.Results: Demographic variables were homogeneous in both groups. Also, the mean scores of all the constructs of the theory of planned behavior in the immediately after the intervention and three months after the intervention were significantly different between the control and intervention groups (Pvalue <0.001).Conclusion: The findings of this study demonstrate the effectiveness of the theory of planned behavior in prevention of brucellosis. According to the results of this study, the theory of planned behavior can be used as a framework for designing educational interventions to prevent and control joint diseases between humans and animals, especially brucellosis.