ارزیابی نوع قلمه برگی، بستر کشت بدون خاک و ریز‌‌نمونه‌های برگ در تولید سانسوریای ابلق در شرایط درون/برون شیشه‌ای

افزایش انبوه با حفظ ویژگی‌‌های ژنتیکی، هدف افزایش همگروهی گیاهان زینتی است. از میان گونه‌‌های زینتی، گیاهان بافت ناهمسان برای ظاهر جذاب، همیشه موردتوجه بوده‌‌اند. گیاه برگساره ای سانسوریا، به دلیل داشتن برگ‌‌های گوشتی و تحمل بیشتر به شرایط نامناسب محیطی، برای نگهداری در شرایط درون خانه بسیار مناسب است. افزایش همگروهی این گیاه با استفاده از نیساگ و پاگیاه صورت می‌‌گیرد. هدف از این پژوهش ارزیابی نوع قلمه برگ و آمیخته خاکی در باززایی گیاه ابلق در شرایط گلخانه و همچنین افزایش درون شیشه‌‌ای گیاهان ابلق سانسوریای پاکوتاه بود. نتایج آزمایش‌‌های انجام‌شده در گلخانه نشان‌دهنده این است که نوع قلمه برگ در انگیزش گیاه بافت ناهمسان بی‌تاثیر است. استفاده از بستر کوکوپیت به همراه پرلایت منجر به تولید تعداد ریشه بیشتر در گیاهان باززایی شده گردید اما با این‌وجود در مقایسه با بستر پرلایت تنها، تاثیری در بهبود شاخه‌‌زایی قلمه برگ سانسوریا نداشت. نتایج نشان‌دهنده این است که ایجاد برش v وارونه در انتهای نزد پاهنگ قلمه برگ تاثیر معنی‌‌داری روی باززایی گیاه از قسمت ابلق نزدِ پاهنگ قلمه برگ ندارد. بررسی‌‌های درون‌‌ شیشه‌‌ای به کمک تنظیم‌کننده رشد توفوردی و کاینتین نشان داد که ریز نمونه‌‌هایی که به مدت 20 روز در محیط دارای 35/0 میلی‌‌گرم در لیتر توفوردی کشت شده و سپس به محیط دارای کاینتین منتقل‌شده‌اند، از میانگین تعداد شاخساره بالاتری برخوردارند. اگرچه که استفاده از ریز‌‌نمونه برگ گرفته‌شده از قسمت سبز-ابلق در انگیزش گیاهان بافت ناهمسان موثر نبود با این‌وجود برخی از جهش‌‌های پلاستیدی رخ‌داده منجر به تولید گیاهان زال شد. گیاهان باززایی شده با برگ‌‌های سبز نا ‌‌ابلق با بازده 100% در شرایط گلخانه زیر سیستم مه‌‌پاش سازگار شدند. درمجموع، به دلیل تشکیل مریستم نو از لایه‌‌های داخلی‌‌تر بافت ناهمسان برگ، تشکیل گیاهان بافت ناهمسان شبیه به گیاه مادری در این بررسی درون و برون شیشه‌‌ای میسر نشد.

appraisal of leaf cutting, soil mixture and leaf explants on production of sansevieria trifasciata under ex/in vitro condition

mass propagation along with preserving the true-to-type characteristics is the goal of ornamental plants clonal propagation. among the ornamental species, chimeric plants have always been of interest because of their attractive appearance. the mother-in-law’s tongue or sansevieria trifasciata, due to its fleshy leaves and high tolerance to adverse environmental conditions, is very suitable as an indoor plant. since the clonal propagation of aforesaid plants are through rhizomes and offset, therefore the aim of this study was to evaluate the type of leaf cuttings and soil mixture under greenhouse conditions and also aimed to see leaf explants response under in vitro condition. the results of experiments performed in the greenhouse show that the type of leaf cuttings is ineffective in inducing chimeric plants. cocopeat-perlite soil mixture led to the production of more roots in regenerated plants, however, compared to perlite, it failed to improve shoot regeneration. there was no significant difference between plants regenerated from chimeric parts of reverse v shape cuttings compared to the simple leaf cuttings. in vitro studies using the 2,4-d and kinetin revealed that the explants which were incubated for 20 days in ms media supplemented with 0.35 mg/l 2,4-d and then kinetin resulted in a higher average number of shoots. although the use of leaf explant was not effective in inducing true chimeric shoots, some plastidial mutations were seen, leading to the production of albino plants. in vitro-induced plants were acclimated with 100% efficiency in greenhouse conditions under mist system. overall, the results of these in/ex vitro studies failed to induce chimeric plants likely due to the de novo meristemoid induction originating from inner layers of chimeric tissues.