بهبود تولید پاگیاه در سانسوریای پاکوتاه به کمک اختلال در چیرگی انتهایی

افزایش هم‌گروهی گیاهانِ زینتی به‌ویژه در گونه‌‌های بافت‌‌ناهمسان بسیار بااهمیت است. با توجه به اینکه تنها راه افزایش هم‌گروهی گیاه سانسوریای ابلق استفاده از تولید پاگیاه با منشا ریزوم است، بنابراین بهبود راندمان باززایی آن‌ها با استفاده از این روش بسیار بااهمیت است. بدین منظور در این مطالعه با استفاده از تنظیم‌کننده رشد بنزیل آدنین (سایتوکنین) و استفاده از تیمارهای مکانیکی زخم زنی، رشد مریستم انتهایی برای بهبود تولید پاگیاه دچار اختلال شد. این آزمایش در شرایط کنترل‌شده گلخانه و در داخل گلدان‌‌های پلاستیکی روی سانسوریای پاکوتاه انجام شد. ارزیابی‌‌ها بیانگر این است که استفاده از تیمار ترکیبی حذف جوانه‌‌ انتهایی برای کنترل چیرگی انتهایی به همراه محلول‌پاشی برگی 50 میکرومولار بنزیل‌‌آدنین به‌صورت معنی‌‌داری بر تعداد پاگیاه‌‌های تولیدشده می‌‌افزاید. این تیمار همچنین در بهبود ارتفاع، قطر و وزن پاگیاه‌‌های تولیدشده به‌مراتب اثر بهتری نسبت به دیگر تیمارها و شاهد داشت. به نظر می‌‌رسد که غلظت‌‌های بالای سایتوکنین اثر منفی در باززایی داشته و استفاده از غلظت‌‌های کمتر به‌تنهایی در از بین بردن چیرگی انتهایی اثر جزئی دارد. پیشنهاد می‌‌شود که حذف چیرگی انتهایی به همراه محلول‌پاشی برگی 50 میکرومولار بنزیل‌آدنین دستکم به میزان یک ونیم برابر میزان باززایی و تا دو برابر تعداد ریشه و وزن گیاهک‌های باززایی شده از نیساگ را افزایش دهد.

disturbance in apical dominance results in offsets improvement in sansieveria

the clonal propagation of ornamental plants, especially in chimeric species is very important. since the only way to propagate chimeric sansevieria is a rhizome–derived offset propagation, therefore the improvement of the aforementioned clonal propagation method is of prime importance.  for this purpose, in this study, the apical dominance of this species was impaired through the application of 6-benzylaminopurine (6-ba) and different wounding methods. the experiment was performed under greenhouse conditions and in plastic pots on sansevieria trifasciata ‘hahnii’. the results indicated that the use of combination treatment of removal of apical shoots along with foliar application of 50 μm 6-ba significantly increases the number of offsets. this treatment also had a much better effect on improving the height, diameter and weight of offsets than other treatments and control plants. it seems that high concentrations of cytokinin have a negative effect on regeneration and utilizing lower concentrations has a minor effect on inhibiting apical dominance. it is recommended that removal of apical shoots along with exogenous application of 50 μm ba resulted in a 1.5% increase and this treatment is able to increase the number of roots and weight of regenerated offsets twice.