انگیزش پینه و اندام‌زایی در شیپوری گلدانی (zantedeschia spp. cv orania)

شیپوری از گیاهان زینتی تک‌لپه به شمار می‌رود که هم به‌عنوان گیاه گلدانی و هم گل بریدنی در سراسر دنیا مشهور است. در این پژوهش، برای بررسی باززایی غیرمستقیم، از ریزنمونه‌های مختلف شیپوری گلدانی رقم orania استفاده شد. برای تولید پینه، ریزنمونه‌های جوانه ژوخه، مریستم، و نوک شاخساره های کشت بافتی و برش‌های نازک یاخته‌‌ای ساقه در محیط پایه ms دارای غلظت‌های مختلف bap و naa کشت شدند. همچنین اثر کاربرد اسیدآمینه‌ الگلوتامین و آدنین‌ سولفات بر میزان باززایی بررسی شد. بیشترین درصد پینه‌زایی (73.3 درصد) از ریزنمونه مریستم در محیط کشت دارای 1 میلی‌گرم در لیتر bap به همراه 1.5 میلی‌گرم در لیتر naa به‌دست آمد. با توجه به کیفیت مناسب پینه به دست آمده از مریستم، این ریزنمونه به محیط کشت ms دارای bap و آدنین‌سولفات و الگلوتامین برای باززایی منتقل شد. بالاترین درصد باززایی (78.3 درصد)، بیشترین میانگین شمار شاخه (13.4 عدد) و میانگین طول شاخه (51.06 میلی‌متر) در تیمار 1 میلی‌گرم در لیتر bap به همراه 20 میلی‌گرم در لیتر آدنین‌سولفات و 300 میلی‌گرم در لیتر الگلوتامین دیده شد. افزودن زغال فعال به میزان 500 میلی‌گرم در لیتر به محیط ریشه‌زایی دارای 0.25 و 0.5 میلی‌گرم بر لیتر iaa سرعت و کیفیت ریشه‌زایی را افزایش داد. با توجه به اینکه شیپوری از گیاهان سخت‌کار در زمینه کشت بافت به شمار می‌رود، کاربرد الگلوتامین (300 میلی‌گرم در لیتر) و آدنین سولفات (20 میلی‌گرم در لیتر) موجب افزایش کیفیت و شمار گیاهچه‌های باززایی شده شد. ریشه‌زایی بهینه شیپوری در محیط ms با غلظت 0.5 میلی‌گرم بر لیتر iaa به همراه 500 میلی‌گرم بر لیتر زغال فعال صورت گرفت. گیاهچه‌های با طول مناسب به محیط کشت ریشه‌زایی منتقل شدند و در محیط کشت ms دارای 0.5 میلی‌گرم در لیتر iaa و 500 میلی‌گرم در لیتر زغال فعال بیشترین درصد ریشه‌زایی (88.3 درصد) دیده شد. گیاهچه‌های ریشه‌دار شده در گلدان‌های دارای پرلایت و کوکوپیت به نسبت حجمی مناسب و در شرایط گلخانه با موفقیت (بیش از 70 درصد) سازگار شدند.

Callus production and organogenesis in pot calla lily (Zantedeschia spp. cv. Orania)

Calla lily (Zantedeschia spp.) is one of the monocotyledonous ornamental plants that is famous as pot plant and cut flower in the world. In the present study, in order to investigate indirect regeneration, different explants of calla lily cv. Orania were used in a Completely Randomized Design (CRD). In order to produce callus, explants of tuber buds, meristem, shoottip from tissue cultured plantlets and thin cell layer of stem were cultured on MS medium with different concentrations of BAP and NAA as treatment combination. Afterwards, the effect of using amino acid Lglutamine and adenine sulfate on increasing the shoot induction percentage was investigated. The highest percentage of callus formation (73.3%) was obtained from meristem explant on the MS medium containing 1 mg L1 BAP along with 1.5 mg L1 NAA. Due to the good quality of calli induced from the meristem explants, this explant was transferred to MS medium containing BAP, adenine sulfate and Lglutamine for regeneration. Highest regeneration percentage (78.3%), highest average number of shoots (13.4) and average shoot length (51.6 mm) were obtained on the media containing 1 mg L1 BAP with 20 mg L1 adenine sulfate and 300 mg L1 LGlutamine. Considering that calla lily is a recalcitrant plant in tissue culture, adding 500 mg L1 activated charcoal to the rooting medium containing 0.25 and 0.5 mg L1 IAA increased both rooting percentage and number of roots per plantlet. Furthermore, using amino acid Lglutamine (300 mg L1) and adenine sulfate (20 mg L1) increased the quality and number of plantlets produced from regeneration. Regenerated plantlets with proper length were transferred to the MS medium containing 0.5 mg L1 IAA with 500 mg L1 activated charcoal as rooting medium with the highest percentage of root induction (88.3%). Rooted plants were adapted (more than 70%) successfully in the perlite and cocopeat mixture (1:1) under greenhouse condition.