مدل سازی نقش مکان‌های سوم در پایداری اجتماعی مناطق شهر اصفهان

مکان‌های سوم به‌عنوان محل اجتماع توسط تعامل اجتماعی و شبکه‌ها شکل گرفته و می‌توانند در تعیین الگوهای انسجام و مشارکت در نهادها و فرایندهای اجتماعی تاثیر بسزایی داشته باشند. هدف این مقاله، ارائه مدل مناسب نقش مکان‌های سوم شهری در پایداری اجتماعی مناطق 3،4،6،8 و 9 شهر اصفهان است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف توسعه‌ای کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای و بررسی‌های میدانی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان مناطق (3، 4، 6، 8 و 9) شهرداری شهر اصفهان هستند که به‌صورت هدفمند تعداد 374 نفر به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای دستیابی به اهداف تحقیق، مولفه‌های 16 گانه شامل (مکان‌های سوم، دسترسی، دعوت‌کنندگی، پویایی و سرزندگی، آسایش و امنیت، انعطاف پذیری، عملکرد، فرم، معنا و محتوا، پایداری اجتماعی، امنیت اجتماعی، تعامل اجتماعی، عدالت اجتماعی، مشارکت اجتماعی،حس‌تعلق اجتماعی و هویت اجتماعی) استخراج شد. برای کشف روند الگو جهت طبقه بندی مولفه‌های پایداری و نقش مکان‌های سوم بر آن‌ها از آزمون‌های t تک نمونه‌ای، همبستگی پیرسون، و آزمون فریدمن و برای تحلیل مسیر از مدل معادلات ساختاری smart pls استفاده شد. همچنین برای اثرگذاری مولفه‌های مکان سوم بر پایداری اجتماعی از ابزار رگرسیون وزن‌دار جغرافیای استفاده شد است. یافته‌ها نشان می‌دهد که میزان ضریب تعیین بین مولفه‌های یاد شده، مکان سوم به میزان 0/90 درصد بر پایداری اجتماعی تاثیر دارد. نتایج تحلیل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی حاکی از آن بود که مهم‌ترین مولفۀ تاثیرگذار بر متغیر‌پایداری اجتماعی، مولفۀ آسایش و امنیت با ضریب 0/91 درصد بود که این متغیر‌به‌خوبی وضعیت اثرگذاری مکان سوم بر پایداری اجتماعی را تبیین می‌کند. نتایج مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی نشان داد که منطقۀ 4 دارای پایین‌ترین اثر (0/03)، مناطق 3 و 8 دارای اثر متوسط (0/05) و مناطق 6 و 9 دارای اثر (0/07)زیاد کیفیت مکان سوم بر پایداری اجتماعی در سطح مناطق اصفهان هستند. مقایسۀ میانگین پایداری اجتماعی در بین مناطق مختلف شهری حاکی از آن است که بالاترین میزان پایداری اجتماعی مربوط به مناطق 3 و 4 شهری و پایین‌ترین میزان پایداری اجتماعی نیز مربوط به مناطق 6 و 8 شهری بوده‌است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که با توجه به درهم آمیزی مولفه‌ها و شاخص‌های مفهوم مکان سوم با ابعاد مختلف شهر، نقش آن بر جوانب مختلف پایداری از جمله پایداری اجتماعی انکارناپذیر است و در زمینه پایداری اجتماعی به دلیل ماهیت غیرملموس آن و نیز محوریت انسان و تعاملات وی در تعیین میزان این جنبه از پایداری، اهمیت مکان‌های سوم شهری به سبب ویژگی‌هایی همچون تعاملات اجتماعی، قابل‌دسترس بودن و دعوت کنندگی، آسایش روانی و ذهنی و. . . نقش انکارناپذیر آن در پایداری اجتماعی مناطق شهری اصفهان به‌خوبی قابل‌استناد است.

modeling the role of third places in social sustainability in isfahan

third places, as places of community, are formed by social interaction and networks and can have a great impact on determining patterns of cohesion and participation in social institutions and processes. the present research is applied-developmental in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of methodology. the statistical population of this study includes all residents of areas (3, 4, 6, 8 and 9) of isfahan municipality who were selected purposefully. to achieve the research objectives, 16 categories (third places, accessibility, invitability, dynamism and vitality, comfort and security, flexibility, performance, form, meaning and content, social sustainability, social security, social interaction, social justice, social participation, social belonging, and social identity) were extracted. to discover the pattern trend for the classification of stability indices and the role of third places on them, one-sample t-test, pearson correlation, and friedman test were used, and for path analysis, the structural plural equation model was used in smart pls software. for the placement of the third place indices on social sustainability, the weighted geographical regression tool was used. the results of the coefficient of determination between the mentioned indices showed that third place has a social impact of 0.90%. the results of the weighted geographical regression analysis showed that the most important component affecting the social stability variable was comfort and security with a coefficient of 0.91%, well explaining the effect of the third place on social stability. also, the results of the weighted geographical regression model showed that region 4 had the lowest effect (0.03), regions 3 and 8 had a moderate effect (0.05), and regions 6 and 9 had a high effect (0.07) on the social stability in isfahan.