تحلیل سیاست‌های زمین و مسکن و میزان اثرگذاری آن‌ها بر توسعه کالبدی شهرها (مورد مطالعه: منطقه 15 شهرداری تهران)

مسکن کوچکترین عنصر سکونتگاه‌ها، مهم‌ترین کاربری شهری و یکی از شاخص‌های عمده ارزیابی توسعه یک کشور است. از سویی تغییر و تحولات جمعیتی ناشی از رشد طبیعی و مهاجرت، نیاز به مسکن را افزایش داده و موجب گسترش کالبدی شهرها می‌گردد؛ اصولاً نبود سیاست‌گذاری صحیح در بخش زمین در یک کشور و یا عدم تناسب سیاست اتخاذ شده با وضعیت اقتصادی، فرهنگی و سیاسی موجود در آن، منجر به بروز مشکلات متعددی در حیطه اقتصاد خواهد شد. این امر دولت‌های ملی و محلی را بر آن داشت تا سیاست‌هایی را در جهت کنترل گسیختگی کالبدی شهرها تدوین کنند. هدف پژوهش؛ تشخیص میزان اثرگذاری این سیاست‌ها بر توسعه کالبدی منطقه 15 شهرداری تهران است. در این پژوهش که به لحاظ هدف شناختی و به لحاظ ماهیت پس رویدادی است؛ از رویکرد کیفی با روش توصیفی تحلیلی بهره‌ گرفته شد. بخش مطالعات میدانی با روش پیمایشی و بر مبنای تکنیک مصاحبه و پرسشنامه صورت پذیرفت. جامعه آماری را نخبگان، اساتید و کارشناسان و متولیان شهری تشکیل می‌دهند. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار spss )آزمون فریدمن( و جهت نمایش داده‌ها از نرم‌افزار gis استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که از میان سیاست‌های موثر بر توسعه کالبدی منطقه پانزده شهرداری تهران، سیاست‌های تقاضا محور تاثیرگذاری بیشتری نسبت به سیاست‌های عرضه محور داشته است؛ و از میان کلیه شاخص‌ها، دخالت مستقیم دولت در بازار زمین (واگذاری‌ها در بخش زمین شهری) بیشترین نقش را ایفا نموده‌ است.

Analysis of land and housing policies and their impact on physical development of cities (Case study: District 15 of Tehran Municipality)

Housing is the smallest element of housing, the most important urban land use and one of the major indicators of a country's development assessment. On the other hand, demographic changes due to natural growth and migration increase the need for housing and lead to the physical expansion of cities; in principle, the lack of proper land policy in a country or a policy incompatible with economic, cultural and political conditions. It will lead to numerous problems in the field of economics. This has prompted national and local governments to develop policies to control the physical disruption of cities. The purpose of the present study is to determine the impact of these policies on the physical development of District 15 of Tehran Municipality. In this study, which is cognitive in terms of purpose and in terms of postevent nature, a qualitative approach was used by descriptiveanalytical method. The field study was conducted through a survey method based on interview and questionnaire techniques. The statistical population is comprised of urban elites, professors and experts. Data analysis was done by SPSS software (Friedman test) and GIS software was used for data analysis. The results showed that demanddriven policies were more effective than supplybased policies among the effective policies on the development of Tehran's 15th district. Of all the indicators, direct government involvement in the land market (transfers in the urban land sector) has played the most role.