هویت‌یابی مکانی-فضایی عناصر شهری با تاکید بر مولفه‌های کالبدی–عملکردی (مطالعه موردی: مساکن بومی جلگه‌ی غربی گیلان)

مسکن به‌عنوان یکی از مهمترین عناصر شهری محسوب می‌شود که هویت‌یابی مکانی-فضایی آن می‌تواند القاءکننده‌ی نوعی وابستگی و احساس تعلق و تعهد در بین ساکنان گردد. با این حال، امروزه کالایی شدن مسکن و توجه به سودآوری این بخش، عدم توجه به الگوهای سنتی و عناصر هویت‌ساز را در طراحی ساخت‌وسازها به دنبال داشته است. با توجه به اهمیت مسکن و هویت‌مندی آن، هدف از تحقیق حاضر بررسی هویت‌یابی مکانی-فضایی مساکن شهری با تاکید بر مولفه‌های کالبدی–عملکردی و کاربست آن‌ها در طراحی مساکن آتی در راستای دست‌یابی به هویت پایدار و ارتقای حس و تعلق مکانی در جلگه‌ی غربی گیلان (شهرهای تالش، صومعه‌سرا و رضوانشهر) می‌باشد. در این راستا، روش تحقیق کاربردی با ماهیت توصیفی-تحلیلی می‌باشد که برای جمع‌آوری اطلاعات از روش اسنادی-میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشگری) استفاده شده است. جامعه‌ی آماری تحقیق نیز مساکن شهرهای مورد مطالعه می‌باشد که از روش نمونه‌گیری هدفمند برای انتخاب حجم نمونه استفاده شده است. همچنین به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون‌های تحلیل واریانس، ضریب رگرسیون و پیرسون بهره گرفته شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بیشترین تاثیرگذاری بر هویت‌یابی مساکن محدوده‌ی مورد مطالعه بر مبنای شاخص‌های کالبدی-عملکردی مربوط به مولفه‌ی انطباق مسکن با سایر فضاها و عملکردها می‌باشد. همچنین در شهرهای تالش و صومعه‌سرا در وهله‌ی دوم انطباق مسکن با اقلیم و در رضوانشهر انطباق مسکن با فرم و عملکرد قرار دارد. همچنین می‌توان گفت که مهمترین عامل هویت‌یابی مکانیفضایی مساکن جلگه‌ی غربی گیلان تشابه/تمایز (تشابه مساکن با یکدیگر در منطقه و تمایز با مساکن مناطق دیگر) می‌باشد.

Locativespatial identification of urban elements with emphasis on physicalfunctional components (Case study: Indigenous housing of the western plain of Guilan)

,Nowaday the commodification of housing and attention to the profitability of this sector, has led to a lack of attention to traditional patterns and identitybuilding elements in the design of construction. Considering the importance of housing and its identity, the purpose of this study is to investigate the spatial identification of urban housing with emphasis on physicalfunctional components and their application in designing future housing in order to achieve sustainable identity and promote a sense of place in the western plain Guilan (Talesh, Someehsara and Rezvanshahr cities). In this regard, research method is applied with descriptiveanalytical in nature, which has been used to collect information from documentaryfield method (observation, interview and questioning). The statistical population of the research is also the housing of the studied cities, which has used the purposeful sampling method to select the sample size. Also have been used for data analysis of variation analysis, regression and Pearson coefficients. The research findings show that the greatest impact on the identification of housing in the study area is based on physicalfunctional indicators related to the component of housing adaptation with other spaces and functions. Also it can be said that the most important factor in the spatialspatial identification of the western plains of Gilan is similarity/differentiation (similarity of houses with each other in the region and differentiation with the settlements of other regions).