بررسی الگوی کالبدی توسعه شهرهای شمال کشور (مورد مطالعه: شهر کیاکلا)

الگوی رشد شهر یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست و یکم در ارتباط با پایداری شهر است. الگوی رشد شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان در برهه خاصی از زمان تعریف می شود و به دودسته اصلی گسترش افقی یا پراکنده و اگوی فشرده تقسیم می گرددو شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای پایداری شهری امری اساسی است. بر این اساس، هدف این پژوهش بررسی و شناخت مراحل و الگوی توسعه فیزیکی شهر کیاکلا در دهه های گذشته و تحلیل عوامل موثر برآنها می باشد. این شهر در سال های اخیر به عنوان مرکز شهرستان تازه تاسیس سیمرغ رشد فیزیکی قابل ملاحضه ای را تجربه نموده است. روش تحقیق مبتنی بر رویکردهای توصیفی تحلیلی است که با استفاده از مدل های گسترش کالبدی مانند تحلیل فضایی تراکم جمعیت، روش های خودهمبستگی فضایی موران و لکه های داغ در محیط نرم افزار gis جهات و فرم توسعه فیزیکی را مشخص خواهد نمود. نتایج حاصل از بکارگیری مدل ها برای سالهای 13851395 در شهر کیاکلا نشان می دهد که طی این دوره، گسترش فیزیکی شهر کیاکلا، به صورت پراکنده و غیرمتراکم بوده و زمینه را برای رشد اسپرال و بدون برنامه شهر آماده نموده است. نتایج تحلیل فضایی نشان می دهد که تراکم در هر سه شاخص جمعیت، مسکونی و ساختمانی، الگوی توزیع خوشه ای و خودهمبستگی فضایی دارد. بیشترین لکه های داغ در نواحی غربی و قسمت های مرکزی شهر و بیشترین لکه های سرد در نواحی شرقی و جنوب شرقی شهر دیده می شود.

Investigating the pattern of physical expansion in Northern Cities (A Case Study of Kiakola City)

With the rapid growth of urbanization in Iran, in addition to increasing the number of cities and their population size, the size of cities also grew and expanded rapidly, so much so that the rapid physical expansion of cities even surpassed the rate of population growth. This unplanned growth led to the horizontal expansion and created a phenomenon known as sprawl. Accordingly, the purpose of this study is to investigate the stages and pattern of physical development of Kiyakola city during the past decades and to analyze the factors affecting them. The city has experienced significant physical growth in recent years as a political center of newly established township of Simorgh. The methodology of the research is based on descriptive and analytical approaches that will determine the direction and form of physical development using physical expansion models such as spatial population density analysis, Moran's spatial autocorrelation methods, and hot spots in GIS. The results of applying the models for city show that the physical expansion of the city was dispersed and noncondensed during 19762006 which prepared the ground for rapid growth without planning. The results of spatial analysis show that the density in all three indices of population, housing and construction has a cluster distribution pattern and spatial autocorrelation. Most of the hot spots are in the western and central parts of the city, and the coldest spots are in the eastern and southeastern parts of the city