بررسی سرمایه اجتماعی در فرآیند بازآفرینی شهری در بافتهای مسئله دار شهری-نمونه: شهر رشت

بازآفرینی یکی از رویکردهای توسعه درونزای شهری است که می تواند در صورت توجه و الزام به رعایت اصول توسعه پایدار، پس از اجرا در ارتقای ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... شهرها نقش بسیار اثرگذاری داشته باشد. از طرح بازآفرینی اجرا شده در شهر رشت به عنوان بزرگترین طرح شهری در سال های پس از انقلاب یاد می شود. با توجه به حساسیت و به ویژه هزینه بالای اجتماعی، اقتصادی، کالبدی مطالعات طرح، نمی توان آنها را به صورت یک تغییر کالبدی در شهر در نظر گرفت از این رو در این پژوهش مقوله سرمایه اجتماعی در فرآیند بازآفرینی شهری در شهر رشت بررسی شده است. برای این منظور از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و پیمایشی در محدوده های سه گانه بافت ناکارآمد میانی (محله های رازی، معلم، باقرآباد، خواهرامام، صومعه بیجار، بازار، چله خانه، پیرسرا)، بافت تاریخی (محله های باقرآباد، معلم، پیرسرا، چله خانه، بازار، صومعه بیجار و خواهرامام) و سکونتگاه های غیررسمی (محله های رازی، حافظ آباد، ولکس) اطلاعات مورد نیاز به دست آمده است. جامعه آماری پژوهش شامل ٩٠٠٨٤ نفر از ساکنین محدوده مورد مطالعه است. برای استخراج حجم نمونه از روش کوکران استفاده شده و بر این اساس تعداد جامعه نمونه ٣٨٢ نفر برآورد شد که باتوجه به اهداف پژوهش پرسشنامه ای در تک نمونه ای و کروسکال والیس استفاده t قالب طیف لیکرت طراحی شده است. برای تحلیل داده ها از آزمون شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که در فرآیند بازآفرینی شهری رشت، سرمایه اجتماعی از نظر شاخص های افزایش تعاملات بین شهروندان، مشارکت و آگاهی مطلوب و از نظر ایجاد حس اعتماد در بین شهروندان نامطلوب بوده است. از دیگر نتایج وجود تفاوت معنادار سرمایه اجتماعی در بافت های سه گانه و محله های مورد مطالعه است.

Evaluation of social capital in the process of urban regeneration in the urban problematic fabric (Case Study: Rasht)

The study of social capital in the process of urban regeneration in Rasht city is the main purpose of this research. For this purpose، descriptiveanalytical method has been used. The required information has obtained using library and field studies in three areas of Rasht city including inefficient fabrics، historical fabrics and informal settlements. The statistical population of the study consisted of 90084 inhabitants of the study area. To extract the sample population، Cochran method was used (the confidence level is 95% ، p and q = 0.5). According to the research objectives، a Likert scale questionnaire was designed and used. The sample population is 382 people. For data analysis، onesample ttest and KruskalWallis test were used. The results show that social capital is considered as an indicator of increased interactions between citizens، participation and awareness، but it has been undesirable in terms of creating a sense of trust among citizens and people who live in the city of Rasht. Other important results in this research are the significant difference in social capital in three areas and studied neighborhoods including inefficient fabrics، historical fabrics and informal settlements.